СУРОО / ЖООПТОР (Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары үчүн курс)
161 thoughts on “СУРОО / ЖООПТОР (Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары үчүн курс)”
Комментарий кошуу
Комментарий калтыруу үчүн, кирүү керек.
- Понедельник, Октябрь 14, 2024
Комментарий калтыруу үчүн, кирүү керек.
Суроо.
Жергиликтүү Кеңештин депутаты шайлоочулардын алдында отчет бербесе мандатынан ажыратууга болобу?
Жооп:
Отчет бериши керек. Айылдык Кеңеш жыл ичинде эң кеминде бир жолу шайлоочулардын алдында отчет бериши мыйзамда каралган. Ыйгарым укуктардын токтотулушу атайын органдардын, соттун чечими жана Кеңештин сунушу менен токтотулат.
Суроо : Муниципалдык мүлктү менчиктештирүүгө болобу?
Жооп: Болот, эгерде ал мүлк менчиктештирүү программасына кирип, жергиликтүү Кеңеш ал программаны бекиткен болсо.
Суроо №1: Жергиликүү кеңештин депутаты бир эле убакытта эки же андан ашык туруктуу комиссиянын мүчөсү боло алабы?
Жооп: Жок, бул мызамга карышы келет. Туруктуу комиссиянын мүчөлөрүнү саны так болушу керек.
Суроо №2: Жергиликтүү жамааттын уставынын ким бекитет?
Жооп: Жергиликтүү Кеңеш
Суроо №3: Жеригиликтүү Кеңештин регламентин кара карап? толуктоо-өзгөртүүлөрдү киргизсе болобу?
Жооп: Болот, бирок толуктоо-өзгөртүүлөр башка ЧУАларга карама-каршы келбеши керек№
1суроо.
Райондун акими жергиликтуу оз алдынча башкаруу орга
Суроо:
Тузулгон АО жер комиссияга участоктор боюнча депутаттар кирууго укугу бар бы?
Жооп беруу:
Жергиликту депутаттар комиссияга мучо болуп киралбайт.
1суроо.
Райондун акими, аткаруучу органдын жетекчиси болгон айыл окмот башчысына согуш бере
алабы?
жооп:
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу мыйзамдын талаптарына ылайык, Айыл окмот
башчысы, оз милдеттерин аткарууда, озун шайлаган жергиликтуу кенештин жана коомчулуктун
алдында милдеттуу. Ал эми ыйгарым укуктар боюнча, келишим тузуп укуктарын
мыйзамдын негизинде ыйгарып берген мамлекеттик органдын алдында милдетуу.
2 суроо.
Жергиликтуу кенештин депутаттары, депутаттарды окутуу курстарын уюштуруп аны жергиликтуу
бюджеттин эсебинен каржылай алабы?
жооп:
Жок, каржылай албайт. Бирок депутаттарга озулорунун эсебинен окуу уюштуруп берууго тыйуу
салынбайт.
1. Суроо
Жергиликтуу кенеш айыл окмотун уч жолку шайлоодо шайлай албаса кенеш моонотунон мурда таркатылабы.
Жооп
Бул норма азыр алынып салынган, ошондуктан Жергиликтуу кенеш таркатылбайт.
2.Суроо
Мамлекеттик ДЭУнун балансында турган жолдорду жарыктандырууга жергиликтуу бюджеттен каражат болууго болобу?
Жооп.
Жергилктуу оз алдынча башкруу органдарынын балансында болбогон объектилерге каражат болуу мыйзамсыз болуп калат.
3.Суроо.
Жеке менчике отуп кеткен бала бакчаны кайра муниципалдык менчике кайтарып алса болобу.
Жооп.
Бул маселе сотко кайрылуу менен гана чечилиши мумкун.
№1 суроонун жообуна толуктоо: Типтуу регламенттин 9 болумунун 9.6. пунктуна ылайык исключение катары 11 манадттуу Кенеште бир эле учурда 2 туруктуу комиссиянын мучосу боло алышат, эгерде 3тон коп туруктуу комиссия тузу муктаждыгы болсо
Суроо: Медиациянын кандай турлору бар?
Жооп: Трансформативдик, балоо, фалитиция
Суроо: Бюджеттик процесс деген эмне?
Жооп: бюджеттик процесс деген бюджеттин баштапы этабынан тртып акыркы этаптарын камтынаг процесс. Бюджеттик процесс тузуу, кароо, бектитуу, тактоо, аткаруу жана отчеттулуктан турат.
Суроо: Кайсы жалпы мамлекеттик салыктардан чегеруулор каралган?
Жооп: Ар жыл сайын Республикалык бюджет жонундо мыйзам кабыл алынат. Ошол мыйзамда жергиликтуу бюджетке жалпы мамлекеттик салыктардын чегеруусу дагы бекитилет. 2021 жылга карата мыйзмга ылайык Подоходный налог 100%, роялти 50% жана атайын салыктык режимдер (ыктыярдуу, милдеттуу патент жана бирдитуу салык ) 100% чегеруусу каралган.
1.Суроо
Айыл аймактагы техникасы барлардын баары транспорт салыгын тогушот, бирок жергиликтуу бюджетке азыраак эле акча каражаты тушот. Калганы кай жака кетип жатканын кантип билсек болот?
Жооп.
Бул маалыматты райондук каржы болумунон алса болот. Жарандар салык толоп жатканда дарегин жана Айыл аймагын толук коссотуулору керек, дареги корсотулбосо каражат республикалык бюджетке тушуп калат.
2.Суроо.
Сугат жер менен кайракы жер бир арыктын жээгинде жайгашкандыктан кайракы жерди пайдалануучу жерин сугарып турат. Айылдык кенеш чечим чыгарып кайрак жерди пайдалануучудан сугат жердин салыгынын коломун толото алабы?
Жооп.
Жердин категориясы Жогорку кенештин токтому менен гана которулат. Жергиликтуу кенешке андай укук берилген эмес. Бирок жергиликтуу кенеш жердин категориясын которуу боюнча маселе которуп чыкса болот.
1 суроо:
Бир уй булоонун баласы жакшы окугандыктан, алыскы чет мамлекеттердин биринин жогорку окуу
жайына кабыл алынды. Ата энеси баласынын окуусун каржылоого мункунчулугу жок. Ушул балага
жардам ирээтинде жергиликтуу бюджеттен акча каражат болуп беруу мункунбу?
Жооп:
Мункун эмес. Мындай аракет Бюджеттик Кодекстин талаптарына туура келбейт. Андыктан колдоо
корсотуунун башка жолдорун изденуу керек.
2 суроо:
Жайыт пайдалануудан тушкон акча каражаты кандай тартипте кириштелет жана аны ким
колдонот.
Жооп:
Жайыттар жонундогу мызамдын негизинде жайыт пайдалануудан тушкон акчалар жергиликтуу
бюджетке кириштелет. Жалпы чогулган акчанын коломунон учтон экиси жайыттарды ондоп
тузоого жана жайыт падалануучуларга ынгайлуу шарттарды тузууго жумшалат, ошондой эле
жайыт комитетинин чыгымдары каржыланат.
3 суроо:
Жергиликтуу салык деп кайсы салыктарды айтабыз?
Жооп:
Жергиликтуу салык деп ЖЕР жана МУЛК салыктары эсептелет.
Суроо. Айыл окмотунун башчысы мекеме уюмдардын жетекчилерин алмаштырса болобу?
Жооп.
Айыл окмотунун башчысы өздөрүнүн милдеттерин талаптагыдай аткарбаган учурда мамлекеттик мекемелер менен уюмдардын тиешелүү аймактык бөлүмдөрүнүн жетекчилерин кызмат ордунан четтетүү жөнүндө маселе коюуга укуктуу
Суроо.
Беш-Таш улуттук паркына эсалуучулар коп келет,шол жактан бюджетке акча тушурсо болобу?
Жооп.
Ошол жерде эс алуучуларга ар кандай шарттарды тузуп, кызмат корсотуп пайда таап жаткан айылдын тургундары бар, ошолорго ыктыярдуу патент алдырып бюджетке кошумча каражат тушурсо болот.
Суроо.
Азыркы учурда айыл окмоттордун копчулугундо спец техникалар бар, бугунку кундо спец техникалар бюджетке пайда алып келбей эле чыгымдарга учуратып жатат, ушулардын башкаруусун кандай кылса туура болот?
Суроо.
Айыл башчыны кантип дайындайт?
Жооп.
Айыл башчысы тиешелүү аймактагы тургундардын жыйындарынын макулдугу менен жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруучу органынын башчысы тарабынан дайындалат, жана муниципалдык кызматчы болуп саналат.
Суроо.
Жергиликтуу кенештин депутаттары, айыл окмотунун аппарат кызматкерлери оз функционалдык милдеттерин так аткарбаса кызматтык абалын карап чеч алабызбы?
Жооп:
Жергиликтуу кенештин депутаттары, аткаруучу органдын башчысы катары айыл окмот башчысынан отчет алып, кызматтардын толук аткарылышын талап кыла алат. Айыл окмот башчысынын орун басары функционалдык милдеттерин так аткарбаса, оз ишине жоопкерчиликсиз мамиле кылса, кызматтык абалын кароо боюнча айыл окмот башчысына депутаттардын учтон экисинин добушу менен бошотуу жонундо сунуш бере алат.
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу мыйзамдын 51-беренесинин 5-пунктунда “Айылдык кеңеш ушул Мыйзамдын 49-беренесинин 7-бөлүгүнүн 1 жана 2-пункттарында көрсөтүлгөн негиздер боюнча айыл өкмөтүнүн башчысы тарабынан милдеттүү түрдө аткарууга жаткан айыл өкмөтүнүн башчысынын орун басарын депутаттардын жалпы санынын үчтөн экисинин добушу менен бошотуу жөнүндө сунуш киргизүүгө укуктуу” – деп жазылган.
Суроо.
Жергиликтуу кенештин торагасынын орун басарын бошотуунун тартиби кандай?
Жооп:
Жергиликтүү кеңештин төрагасынын орун басары өзүнүн ээлеген кызмат ордунан, жергиликтүү кеңештин депутаттарынын үчтөн биринин демилгеси боюнча, добуш беруудо депутаттардын жалпы санынын көпчүлүк добушу менен бошотулушу мүмкүн.
1) Суроо: Айыл окмоту дин маселелерин жонго сала алабы, мисалы айылыбызда радикалдуу диний агымдар кобойуп жатат?
Жооп: Жок жонго сала албайт, дин тармагын Мамлекеттик дин комиссиясы тескейт. Бирок айылдык кенеш жергиликтуу коомчулуктун Уставына диний чойрону компетенциянын алкагында иш чараларды ашырса болот.
2) Суроо: Айылдык кенештер жолдорду ондогонго акча каражат боло алабы?
Жооп: Боло алышат, себеби “ЖОБ жонундо” КР Мыйзамынын 18-беренесинде Жергиликтуу маанидеги маселелерде томондогудой жазылган:
6) калктуу конуштардагы муниципалдык жолдордун иштешин камсыз кылуу;
3) Суроо: Айылдык Кенештин токтому менен тескемесинин айырмасы эмнеде?
Жооп: Кыргыз Республикасынын “Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундо” Мыйзамынын 36-беренесине ылайык, 3. Жергиликтүү кеңештин токтому – ченемдик укуктук актылардын негизинде жана аларды аткаруу үчүн жергиликтүү кеңеш тарабынан өз компетенциясынын чегинде кабыл алынган жана тиешелүү аймакта милдеттүү түрдө юридикалык күчкө ээ болгон ченемдик укуктук акт.
Жергиликтүү кеңештин токтому “Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актылары жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамында белгиленген тартипте күчүнө кирет.
4. Жергиликтүү кеңештин тескемеси – ченемдик укуктук актылардын негизинде жана аларды аткаруу үчүн жергиликтүү кеңеш тарабынан кабыл алынган жана тиешелүү аймакта милдеттүү түрдө юридикалык күчкө ээ болгон уюштуруу-тескөө мүнөзүндөгү акт.
Жергиликтүү кеңештин тескемеси, эгерде актынын өзүндө башкача каралбаса, кабыл алынган күндөн тартып күчүнө кирет.
4) Суроо: Кайсыл учурда мүлккө муниципалдык менчик укугу келип чыгат?
Жооп: КР “Мүлккө муниципалдык менчик жөнүндө” Мыйзамынын 5-беренесине ылайык, Мүлккө муниципалдык менчик төмөнкүдөй жол менен:
– мамлекеттик менчик объекттерин мыйзамдарга ылайык жана Кыргыз Республикасынын Өкмөтү тарабынан аныкталган тартипте жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарына өткөрүп берүү аркылуу;
– жергиликтүү бюджетке жергиликтүү салык, жыйым жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген жана башка милдеттүү түрдөгү төлөмдөр түрүндө түшкөн каражаттардан; жарандар жана юридикалык жактар, мамлекеттик органдар жана ишканалар тарабынан мүлккө муниципалдык менчикти ижарага алгандыгы жана пайдалангандыгы үчүн төлөнгөн суммалардан; дивиденддерден жана пайыздардан, мыйзамда белгиленген тартипте конфискацияланган мүлктү сатуудан, кайрымдуулук иретинде жана мыйзамда тыюу салынбаган башкача түрдө түшкөн каражаттардан;
– объекттерди менчикке жарандардан жана юридикалык жактардан жарандык-укуктук бүтүмдүн негизинде сатып алуу (сатып алуу-сатуу, алмашуу, тартуу кылуу, экинчи жактын өзүнүн келишимдик милдеттенмелерин аткарбай коюшу) аркылуу;
– менчик укугунан ажыратуу же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын алдындагы милдеттенмелери боюнча менчигин башкача түрдө мажбурлап же соттун чечими менен башкача ыкмада алып коюу аркылуу;
– муниципалдык менчикке түшкөн ээсиз буюмду соттун чечими менен таануунун натыйжасында;
– жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын каражаттарынын эсебинен жаңы объекттерди куруунун, өндүрүүнүн же түзүүнүн натыйжасында;
– Кыргыз Республикасынын мыйзамында белгиленген башка учурларда түзүлөт.
5) Суроо: Муниципалдык менчиктин реестри деген эмне?
Жооп: КР “Мүлккө муниципалдык менчик жөнүндө” Мыйзамына ылайык:
1. Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары мүлккө муниципалдык менчик объекттеринин реестрине ээ болууга жана аны жүргүзүүгө милдеттүү.
Реестрде төмөнкүдөй негизги маалыматтар:
– объектти сыпаттап жазуу;
– жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары же башка юридикалык же жеке жактар ээлик кылган мүлккө муниципалдык менчик объекттерине карата укуктарды ырастаган документтер;
– объекттерди пайдаланууга карата чектөөлөрдүн тизмеси;
– объекттердин бааланган наркы;
– мүлккө муниципалдык менчик объекттеринин өзгөчөлүктөрүнө жана аларды пайдаланууга байланышкан башка маалымат камтылууга тийиш.
2. Мүлккө муниципалдык менчик объекттеринин реестринин мазмуну жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын кадимки иш учурунда аларды жарандар иликтөө үчүн пайдалана алгыдай болууга тийиш.
3. Мүлккө муниципалдык менчик объекттеринин реестрин түзүү жана жүргүзүү тартиби жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын аткаруучу органдары тарабынан белгиленет жана жергиликтүү кеңештер тарабынан бекитилет.
6) Суроо: Кайсыл учурларда мүлккө муниципалдык менчик укугу токтотулат?
Жооп: Мүлккө муниципалдык менчик укугу төмөнкү учурларда:
– мүлктү мамлекеттин менчигине, юридикалык жактардын жана жарандардын менчигине ажыратканда;
– мүлк кыйраганда же жок кылынганда, болбосо мүлккө карата менчик укугу жоюлганда;
– жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын милдеттенмелери боюнча мүлк укугунан ажыратылганда;
– мүлккө муниципалдык менчикке карата укугу бар жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары жоюлганда;
– Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген башка учурларда токтотулушу мүмкүн.
1суроо.
Муниципалдык менчик деген эмне?
Жооп:
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу органдарынын ээлигинде,пайдалануусунда жана тескоосундо
турган жергиликтуу коомчулуктун мулку. Муниципалдык мечикте кыймылсыз жана кыймылдуу
мулк болушу мункун. Муниципалдык мулк жергиликтуу бюджеттин киреше булактарынын бири
болуп эсептелет.
2 суроо.
Муниципалдык менчиктеги мулктун реестрин ким жургузот?
Жооп:
Муниципалдык мулктун реестрин жургузуу жергиликтуу оз алдынча башкаруунун аткаруучу
органына жуктолот, реестрдин ачыктыгына жана тунуктугуна да ушул орган жооптуу.
Муниципалдык менчик жергиликтуу жамааттын ар бир мучосуно таандык
болгондуктан ар бир жамаат мучосу оз менчиги жонундо бардык маалыматтарды билууго укуктуу.
1.Суроо.
Жергиликтуу кенештин депутаты оз шайлоочуларынын алдында отчет беруусу милдеттуубу, жана отчет бербесе кандай чараларды корсо болот?
Жооп.
Жергиликтуу кенештин депутаты оз шайлоочуларынын алдында жылына бир жолудан кем эмес отчет берип турууга милдеттуу. Отчет бербеген депутатка чара коруу жагы мыйзамда каралган эмес.
2.Суроо
Жергиликтуу кенештин сессиясын откоруунун узактыгы канча болуш керек?
Жооп
Жергиликтуу кенештин депутаттары сессиянын узактыгын оздорунун ыктыяры боюнча жергиликтуу кенештин Регламентинде аныктайт.
3.Суроо.
Муниципалдык парктын ичинен жерди канча жылга чейин ижарага берсе болот?
Жалпы пайдалануудагы жерлер беш жылдык моонотко чейин гана ижарага берилиши мумкун.
Суроо: Муниципалдык менчикти сатса же күрөөгө койсо болобу ?
Жооп: Ооба, болот, Кеңештин макулдугу менен
Суроо: Кеңештин Регламентин качан кабыл алыш керек?
Жооп: Регламент Кеңештин биринчи отурумунда кабыл
Суроо: Муниципалдык менчикти сатса же күрөөгө койсо болобу ?
Жооп: Ооба, болот, Кеңештин макулдугу менен
Суроо: Кеңештин Регламентин качан кабыл алыш керек?
Жооп: Регламент Кеңештин биринчи отурумунда кабыл алынат
Суроо. Айыл окмоту киреше табуу максатында жерледи озу иштетсе болобу?
Жооп. Болбойт себеби айыл окмоту пайда табуу максатында комерциялык иштер менен алектенууго мыйзам жол бербейт.
Суроо. Айыл окмоту киреше табуу максатында жерледи озу иштетсе болобу?
Жооп. Болбойт себеби айыл окмоту пайда табуу максатында комерциялык иштер менен алектенууго мыйзам жол бербейт.
Суроо. АО Бухгалтериясынан бюджеттин долбоорун сурасак бербей койду, биздин коргонго укугубуз барбы?
Жооп. Айыл окмотунун бюджети жергиликтуу коомчулук учун ачык айкын болушу керек.
Суроо. АК токтомдору туура эмес чыкса кенеш жоопкерчиликтуу болобу ?
Жооп. Жок жоопкерчиликтуу болбойт, бирок жаны мыйзам долбоорунда туура эмес чыккан токтомдордон экономикалык зыян келе турган болсо, анда ар бир тиешеси бар депутат жоопкерчиликтуу болот.
Суроо. Мектепте тамак ашты кабыл алууда депутаттардан кабыл алуу комиссиясына мучо болуп кирсе болобу.
Жооп. ооба болот.
Суроо.
Муниципалдык мүлктү күрөөгө коюуга болобу?
Жооп:
Болот, эгер жергиликтүү Кеңеш макулдук берсе
Суроо.
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу органына ыйгарым укуктар эмненин негизинде берилип жатат?
Жооп:
2021-жылдагы редакция боюнча, КР Конституциясынын 114-беренесинин 2-пунктунда “Мамлекеттик ыйгарым укуктар, жергиликтуу оз алдынча башкаруу органдарына мыйзамдын жана башка ченемдик укуктук актынын негизинде берилиши мумкун” – деп жазылган.
1суроо.
Жайыт пайдалануучулар коомдук бирикмесин жергиликтуу кенештин токтому менен жоюуп
жиберсе болобу?
Жооп:
Жайыт пайдалануучулар коомдук бирикмеси “Жайыттар жонундогу” мыйзамдын негизинде
тузулуп, юстиция министрлигинен каттоодон откон болсо, жергиликтуу кенештин чечими менен
жоюуп жиберуу мыйзамсыз.
2 суроо.
АЖМФ караштуу жерлерди ижарага беруудо айыл окмот башчысы озу туздон – туз келишим тузо
алабы?
Жооп:
Жок, туздон-туз келишим тузо албайт. Мыйзамдын талаптарына ылайык келишим жер
комиссиясы тарабынан откорулгон конкурстун женуучусу менен тузулот.
3 суроо.
Жергиликтуу кенештин торагасын шайлоо тууралуу токтомго ким кол коет?
Жооп:
Жергиликтуу кенештин биринчи сессиясында тораганы шайлоо боюнча кабыл алынган токтомго
ушул маселе каралып жатканда торагалык кылуучу ( жаш курагы боюнча эн улуусу болгон )
депутат кол кет.
1.суроо
Жергиликтуу бюджеттин киреше болугу бекитилген суммадан ашса ашыгы республикалык бюджетке отобу?
Жооп.
Жок. Жергиликтуу бюджетте калат.
2.суроо
Бюджетти тузуудо коомчулук катышса болобу?
Жооп.
Бюжеттик Коомдук угууларга катышып оз ой пикирин айтууга ар бир жаран укуктуу.
1) Суроо: Айыл окмоту ЖБИ муниципалдык ишканасын ача алабы?
Жооп: Жок, ача албайт себеби, “Жергиликтүү өз алдынча башкаруу жөнүндө” КР Мыйзамынын 62-беренесинин 3.пунктуна ылайык – Муниципалдык ишканалар жана коммерциялык эмес уюмдар жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын милдети болуп саналган кызмат көрсөтүүлөр үчүн жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары тарабынан түзүлөт.
2) Суроо: Айылдык Кенеш айыл аймактагы Суу пайдалануучулар ассоциациясын текшере алабы?
Жооп: “Жергиликтүү кеңештердин депутаттарынын статусу жөнүндө” КР мыйзамынын 12-статья. Депутаттын ишканалардын, мекемелердин жана уюмдардын иштерин текшерүү жөнүндө маселе коюу укугу – Жергиликтүү кеңештин депутаты жергиликтүү кеңешке жана анын органдарына анын аймагында жайгашкан ишканалардын, мекемелердин жана уюмдардын ишин менчигинин түрүнө карабастан, ошондой эле финансы-чарбалык иштен тышкары сотторду жана судьяларды кошпогондо, мамлекеттик органдарды жана граждандардын бирикмелеринин органдарынын ишин текшерүү зарылдыгы жөнүндө маселе коюуга укуктуу.
3) Суроо: Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын муниципалдык менчик укугунун бузулушу үчүн жоопкерчилиги барбы?
Жооп: “Мүлккө муниципалдык менчик жөнүндө” КР мыйзамынын 23-статьясы – Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары жана алардын кызматкерлери мүлккө муниципалдык менчикке ээлик кылуу, пайдалануу жана тескөө тартибин бузгандыгы үчүн Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык жоопкерчиликке тартылышат.
Суроо.
Билим беруу мекемелеринин (бала бакча, мектеп) имаратынын ремонтуна жергиликтуу бюджеттен акча каражатын болуп беришибиз керекби?
Жооп:
Айыл аймагынын территориясында жайгашкан бала бакчанын, мектептердин, жалпы эле муниципалдык менчикте турган объектилердин ремонтуна, жылытуусуна, жергиликтуу бюджеттен каражат болунуусу керек.
Суроо.
Айылдагы мечит, айыл окмотунун балансасында тургандыктан, электр энергиясын жергиликтуу бюджеттен которулуш керекби? же имамдар оздору толошу керекби?
Жооп:
Эгерде айыл окмотунун балансасында болсо жергиликтуу бюджеттен каржылаш керек болуп калат. Мумкун болсо КМДБнын облустук же райондук болумдорунун балансына откоруп беруу керек.
Суроо.
Муниципалдык менчиктеги объектилерди, транспортту жеке менчикке сатса болобу?
Жооп:
Айыл окмот башчысы, муниципалдык менчикти менчиктештирүү программаларынын жана муниципалдык менчикти башкаруу жана тескоо боюнча ченемдик-укуктук актынын долбоорун иштеп чыгып, жергиликтүү кеңештин кароосуна берип, кенеш бекиткенден кийин, кенештин макулдугу менен аукцион, конкурс аркылуу сатса болот.
Ыктыярдуу патентти бир айга алып, аны ортодо 1 ай албай коюп, кийинки айларда ка
Суроо. Ыктыярдуу патентти бир айга алып, аны ортодо 1 ай албай коюп, кийинки айларда кайра улуантса болобу?
Жооп. Ооба болот, эгер сиз ортодогу айда ишмердуулук менен алектенбесениз.
Суроо. Патент ал деп кыйнап жатышат иштебеген учурга, ушул мыйзамдуубу?
Жооп. Эгер сиз ыктыярдуу патент алып жургон болсонуз, анда ишмердуулук жургузгон гана учурга патент аласыз, ал эми иштебеген учурга сизди патент ал деп кыйнаганга эч кимдин акысы жок.
Суроо. Мугалимдердин командаровочный чыгымдарын жергиликтуу бюжеттен толосо болобу?
Жооп. Мугуалимдердин командировочный чыгымдары жергиликтуу маанидеги маселелерге кирбейт, ошол себептен жергиликтуу бюжеттен тологонго мыйзам жол бербейт.
Суроо. Бюжетке кантип озгортуу киргизсе болот?
Жооп.
1.Бюджет жөнүндө ченемдик укуктук актыга бюджеттик жылдын ичинде экиден ашык эмес өзгөртүүлөр киргизилиши мүмкүн:
1) 1-июнуна чейин,
2) 1-ноябрына чейин.
2. Жергиликтүү кеңештин жергиликтүү бюджетке өзгөртүү жана толуктоо жөнүндө токтому белгиленген тартипте катталуусу тийиш.
Суроо. Туртку беруучу грант боюнча маалыматты кайдан алабыз?
https://budget.okmot.kg/ru Кыргыз Республикасынын Каржы министирлигинин сайты Открытый бюджет ушул сайттан стимгрант боюнча толук маалымат ала аласыз.
https://stimgrant.okmot.kg/stimgrand/
1 суроо.
Биздин айыл окмотубузго , бир мекеме , ондоп тузоп алып пайдалангыла деп бир бузук авто унаасын берди. Ошол унааны ондоого айыл окмоту акча каражат жумшай алабы?
Жооп:
Эгерде берилген мулк , мыйзамдуу жолдор менен , муниципалдык менчик катары баланска алынса , жергиликтуу бюджеттин эсебинен , акча каражатын сарптоо мункун , башка учурларда мыйзамсыз.
2 суроо.
Жергиликтуу кенештин кабыл алган ченемдик укуктк атылары кабыл алынган кундон тартып кучуно киреби?
Жооп:
Жергиликтуу кенештин кабыл алыган ченемдик укуктук актылары Юстиция министрлиги тарабынан каттодон отуп , массалык маалымат каражаттарына жарыялангандан кийин кучуно кирет.
3 суроо.
Айыл окмотундо элге юридикалык консультацияны ким корсото алат?
Жооп:
Юридикалык консультацияларды атайын билими жана иш тажрыйбасы бар адам корсотушу туура. Жергиликтуу оз алдынча башкаруу органдары , элге юридикалык консультацияларды жеринен алууга мункунчулук тузууго милдеттуу. Андыктан изденуу жолдору менен юрист-консульт деген штаттык бирдик ачышы зарыл.
1.Суроо
Айылдык кенеш Айыл окмотунун кызматкерлеринин жумушка алынышын козомолдой алабы?
Жооп
Айылдык кенеш Айыл окмотун шайлоонун негизинде дайындайт. Айыл окмоттун кызматкерлери конкрустун негизинде Айыл окмоттун буйругу менен кызматка дайындалат.
2.Суроо
Айылдык кенештин чечими менен айыл аймакта иш алып барган СПАга кенсе кылууга имаратты конкруссуз ижарага берсе болобу?
Жооп
СПА бул сиздердин аймакта жашаган коомчулуктун коомдук уюму, ошондуктан имаратты конкруссуз ижарага берсе болот.
Суроо: Муниципалдык менчикти камсыздандырса болобу?
Жооп: Ооба болот, бул учурда Кенеш Программага ал маселени киргизип, ага тийиштуу бюджеттик чыгашаны белгилеп болуп, ж.б. дагы процедуралык иштерди жасоо тапшырмасын АО берет.
Суроо: Кенештин сессиясына маселелер кандайча коюлат?
Жооп: Алгач бардык маселелер тиешелуу туруктуу комиссиялардан каралып, алардын корутундулары чыккандан кийин гана сессиянын кун тартибине коюлат.
Суроо. АО инвестиция тартуу жана калкка консультация беруу максатында юрист штатын ачса болобу?
Жооп. Ооба болот, айылдык кенештин макулдугу менен.
Суроо. Жарандардын кайрылуулар жана арыздарына тийиштуу мекемелер канча кундо жооп бериши керек?
Жооп. КР Мамлекеттик органдарынын жана жергиликтуу оз алынча башкаруу органдарынын кармагында турган маалыматтарга жетуу жонундо мыйзамдын 10 беренесине ылайык эки жумалык иоонотто жузого ашырылат.
Суроо. АК торагасынын орун басары сессия откоро алабы.
Жооп. Ооба эгер айылдык кенештин торагасы жок болгон учурда анын орун басары сессияны откорот.
1 суроо.
Вертикалдуу жана горизонталдуу чыр чатак дегенди кандай тушунсок болот?
Жооп:
Вертикалдуу чыр чатак деген жумушчу менен жумуш беруучунун ортосундагы пикир келишпестик. Мисалы: мугалим менен директордун ортосундагы чыр чатак. Ал эми мугалим менен мугалимдин ортосундагы чыр чатак бул горизонталдуу деп айтылат.
2 суроо.
Роялти деген эмне , аны кандай тушунсок болот?
Жооп:
Жер казынасын иштетуудогу агымдагы толонуучу салык “РОЯЛТИ” деп аталат. Бул салыктын колому казылып алынган кендин коломуно байланыштуу болот.Кен канчалык коп иштетилген болсо салыктын да колому кобуроок болот.Ар бир жер казынасынын туруно жараша , коломуно байланыштуу бекитилген чендери болот. ( тоннасына же болбосо кубометрине карата).
1.Суроо
Жергиликтуу кенештин депутаты бюджеттин киреше болугунун келип тушуулорун кайдан билип турса болот?
Жооп
Жергиликтуу кенештин депутаты депутаттык суроо талаптын негизинде бюджеттин кирешелеринин келип тушуулору боюнча мамлекеттик салык кызматынан жана казыналыктын аймактык болумунон маалымат алууга укуктуу.
Суроо: Жергиликтуу депутат ошол эле административдик-территориялык бирдикте уюшулган муниципалдык ишканага жетекчи болуп дайындалса болобу?
Жооп: КР “Жергиликтуу кенештин депутаттарынын статусу” жонндо мыйзамынын , 5-беренесине ылайык боло албайт.
Суроо: Кайсы учурларда бектитилген бюджетти озгортсо болот?
Жооп: Бюджеттик Кодекстин 115-беренесинде корсотулгон учурларда озгортуу киргизсе болот.
Суроо: АА социалдык-экономикалык онугуу планы кача жылга бекитилет?
Жооп: 3 жылга.
Суроо: юджеттик угуулар кайсы учурда откорулушу керек?
Жооп: Бюджеттик угуулар жергиликтуу бюджеттин долбоору иштелип чыгып, бюджеттик комиссияларга кароого берилгенден кийин коомдук угуу откорулуп ,андан кийин гана бюджеттик комиссия корутунду чыгарат.
Суроо: Калктын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органына кайрылуусу жекече же жамааттык (коллективдик) түрдө болушу мүмкүнбү?
Жекече да, жамааттык да (коллективдик) болушу мүмкүн.
Суроо: Жергиликтүү кеңештин уставы болуш керекпи?
Жооп: Жок
Суроо: Айылдык аймактын социалдык-экономикалык өнүгүү программасын ким иштеп чыгат?
Айыл өкмөтү иштеп чыгат
Суроо: Эгерде айылдык кеңештин депутаты бала бакчанын директору болсо, ал бала бакчанын ишине, мисалы, жылуулукка байланыштуу суроолорду көтөрө алабы?
Көтөрө алат.
Суроо: Реламент качан бекитилет?
Жооп: Кенештин биринчи отурумунда
Суроо: Детутаттык кызматты аркалоодо стаж кошулабы?
Жооп: Ооба, муниципалдык стаж катары эспетелип, эмгек китепчесине жазылат
Суроо: Жергиликтуу кенештин торогасы айлык алабы?
Жооп: Эгерде 31 мандаттуу кенеш болсо алат жана ал орду негизги жумушу болуп саналат. Ал эми башка учурларда ар бир откоргон сессиясына компенсация катарында толонуп берилет.
Суроо. Жаны кочолорго электр чубалгысын тартканга жергилиетуу бюджеттен каржыласа болбу?
Жооп. Ооба болот, себеби кочолорду жарыктандыруу жергиликтуу маанидеги маселеге кирет.
Суроо. ДЭП кайсыл жолдорду карайт?
Жооп. ДЭП ички маанидеги жолдордон башкасын карайт.
Суроо. Ички сугат сууу каналдарын ондогонго жергиликтуу бюджеттен акча караса болобу?
Жооп. Эгер ички каналдар АВПнын балансында турган болсо ага жергиликтуу бюджеттен акча болгонго болбойт.
Суроо: Ыктыярдуу патенттин негизинде иштеген ишкерлер кассалык аппараттарды колдонушу керекпи?
Жооп: Жок, эгерде бирдиктуу салыктын негизинде ишкердуулук менен алектенсе анда колдошуну керек.
Суроо: Роялтини толоо суммасы кантип саналат?
Жооп: Салык кодекси, 307-берене. Роялти салыгын төлөөчү
1. Төмөнкүлөрдү жүзөгө ашыруучу ата мекендик уюм, туруктуу мекеме аркылуу Кыргыз Республикасында ишти жүзөгө ашырган чет өлкөлүк уюм, жеке ишкер роялти салыгын төлөөчү болуп саналат:
1) пайдалуу кен чыккан жерлерди иштетүүнү;
2) жер астындагы сууларды алууну (жер түшкүрүнөн чыгарууну);
3) көмүртек чыккан жерлерди издөөдө жана чалгындоодо тажрыйбалык сыноолор процессинде мунайзатты жана газды кошумча түрдө алууну;
4) тажрыйбалык-өнөр жайлык сыноо жана/же өзгөчө кырдаалдардын алдын алуу же жоюу максатында пайдалуу кендерди бир жол казып алууну.
(КР 2012-жылдын 9-августундагы № 158 Мыйзамынын редакциясына ылайык)
308-берене. Салык салуу объектиси
Жер казынасынан пайдалуу кендерди алуу максатында жер казынасын пайдалануу укугу роялти салыгын салуу объектиси болуп саналат.
(КР 2012-жылдын 9-августундагы № 158 Мыйзамынын редакциясына ылайык)
309-берене. Салыктык база
1. Роялти салыгынын базасы төмөнкүлөр болот:
1) КНС жана сатуудан алынган салыкты эсепке албастан, төмөнкүлөрдү сатуудан түшкөн акча:
– металл камтылган кендерди жана биржалык металлдардын концентраттарын кошпогондо, пайдалуу казындыларды же;
– пайдалуу казындыларды иштетүүнүн натыйжасында алынган продукцияны;
2) сатылган продукциянын көлөмү натуралай өлчөмүндө;
3) жер астынан алынган суунун өлчөгүч менен ченелген көлөмү – суу менен камсыздоочу атайын уюмдардан башка роялти салыгын төлөөчүлөр үчүн.
4) металл камтылган кенде же биржалык металлдын концентратында камтылган, салык мезгилинде сатылган химиялык таза металлдын наркы.
Эгерде металл камтылган кенде же биржалык металлдын концентратында камтылган химиялык таза металлдын наркы металл камтылган кендерди жана биржалык металлдардын концентраттарын сатуудан түшкөн акчадан төмөн болсо, анда роялтинин салык базасы катарында металл камтылган кендерди жана биржалык металлдардын концентраттарын сатуудан түшкөн акча колдонулат.
2. Кыргыз Республикасынын Өкмөтү тарабынан белгиленген тартипте аныкталуучу химиялык таза металлдын наркы биржалык металлдын наркына жана металл камтылган кенде же биржалык металлдын концентратында металлдын камтылышына жараша эсептелет.
Биржалык металлдын наркы салык мезгилинин ичинде металлдардын Лондон биржасында баалардын котировкалары жарыяланган күндөрдөгү металлдарга баалардын күн сайынкы орточо котировкасынын суммасы менен металлдарга баалардын котировкасы жарыяланган салык мезгилиндеги күндөрдүн санынын ортосундагы орточо арифметикалык мааниси катары аныкталат.
3. Ушул главада биржалык металл деп наркы металлдардын Лондон биржасында котировкалануучу металл түшүнүлөт.
(КР 2020-жылдын 22-августундагы № 141 Мыйзамынын редакциясына ылайык)
310-берене. Роялтинин ставкасы
1. Суу менен жабдууга адистештирилген уюмдарды кошпогондо, роялтинин ставкасы накталай түрдө алынуучу суунун көлөмүнө жараша төмөнкүдөй өлчөмдөрдө белгиленет:
Пайдалуу кендер
Өлчөө бирдиги (салык базасы)
Ставка (пайыз же сом менен)
Ичүүчү суу катары куюштуруу үчүн минералдык жана тузсуз суулар
куб.м
200 сом
Дартты дарылоо үчүн минералдык жана термалдык суулар
куб.м
0,05 сом
Жылытуу үчүн термалдык суулар
куб.м
0,12 сом
Ичүүчү тузсуз суулар
куб.м
0,15 сом
Техникалык тузсуз суулар
куб.м
0,10 сом
Айыл чарба өндүрүшү үчүн суулар
куб.м
0,01 сом
2. Роялтинин ставкасы төмөнкүдөй белгиленет:
1) алтын, күмүш жана платина, ошондой эле металл камтылган кендер жана алтындын, күмүштүн жана платинанын концентраттары үчүн – 5 пайыз;
2) алтынды, күмүштү жана платинаны кошпогондо, металлдар, металл камтылган кендер жана металлдардын концентраттары үчүн – 3 пайыз;
3) суу менен камсыздоочу адистешкен уюмдар үчүн – 5 пайыз;
4) гипске – 6 пайыз;
5) бетин каптоочу материалдарды өндүрүү үчүн табигый таштарга – 12 пайыз;
6) таш көмүргө, күрөң көмүргө – 1 пайыз.
3. Сатылган пайдалуу кендердин же аларды кайра иштетүү продуктуларынын ушул берененин 1 жана 2-бөлүгүндө каралбаган, роялти ставкалары ушул кодекстин 309-беренесинин 1-бөлүмүнүн 1-пунктуна ылайык эсептелген салык базасынын 3 пайыз өлчөмүндө белгиленет.
(КР 2012-жылдын 9-августундагы № 158, 2012-жылдын 6-октябрындагы № 169, 2014-жылдын 18-июлундагы № 141, 2020-жылдын 22-августундагы № 141 Мыйзамдарынын редакцияларына ылайык)
Суроо: Жайыт жерлерин ижаралоо укугун жайыт белетине алмаштыруунун тартиби кандай?
Жооп: Жайыттар жөнүндө КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН МЫЙЗАМЫНА , 12 -беренеге ыйлайык:
Мамлекеттик менчиктеги жайыт жерлерин ижаралоого катталган укугу бар, жайыт пайдалануунун белгиленген тартибин мурда сактаган жайыт пайдалануучуларга ушул Мыйзам колдонууга киргизилгенден кийин өзүнүн ижаралоо укугун ижарада камтылган жайыт аянттарынын оптималдуу жүгүнө ылайык малдын максималдуу санын жаюуну жабуучу жайыт белетине милдеттүү түрдө алмаштырылат.
Жайыттарды пайдаланууну жөнгө салуучу мурда белгиленген укуктук жол-жоболорго ылайык түзүлбөгөн же катталбаган жайыт ижаралоо жараксыз деп табылат.
Жайыт белети болбогон учурда жайыттар максаттуу багытта пайдаланылбаган катары алып коюулууга тийиш.
Суроо: Муниципалдык турак жайды менчиктештирүү болобу, эгерде болсо кандай ЧУАнын негизинде жана кандай жол менен?
Жооп: Мүлккө муниципалдык менчик жөнүндө КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН МЫЙЗАМЫНА ылайык Муниципалдык менчик объекттерин менчиктештирүү, ушул статьянын 2 жана 3-бөлүктөрүндө каралган учурларды кошпогондо, менчиктештирүү усулдарынын бири менен жүргүзүлөт. Өзгөчө учурларда жергиликтүү кеңештин чечиминин негизинде муниципалдык менчиктеги турак жай фондунун объекттерин менчиктештирүү жеке адамдардын менчигине акысыз негизде аларды өткөрүп берүү жолу менен жүргүзүлүшү мүмкүн.
Эгерде муниципалдык менчик объекти белгиленген тартипте ачык тоорукка эки жолу коюлса жана сатылбаса, мындай муниципалдык менчик объектисин менчиктештирүү жергиликтүү кеңештин чечими боюнча тике сатуу жолу менен жүргүзүлүшү мүмкүн.
Суроо: Коомдук бюджеттик угуулардын тартиби кандай жана кайсы ЧУАга ыйлайык бекитилген?
Жооп: Кыргыз Республикасынын Бюджеттик кодексине өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндөгү Мыйзамга ыйлайык (2018-жылдын 18-июлу № 69):
Коомдук бюджеттик угууларга материалдар коомдук бюджеттик угууларды өткөргөнгө чейин 10 күн мурда тиешелүү мамлекеттик органдын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын расмий веб-сайтында жарыяланууга тийиш.
Мамлекеттик орган же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органы коомдук бюджеттик угуулардын катышуучуларын, жалпыга маалымдоо каражаттарынын өкүлдөрүн (зарыл болгон учурда) каттоону, протокол жүргүзүүнү жана жыйынтыктоо документтерин жол-жоболоштурууну камсыз кылат.
Мамлекеттик орган же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органы коомдук бюджеттик угуулардын жыйынтыктары боюнча коомдук бюджеттик угуулардын катышуучуларынан түшкөн сунуштарды жалпылайт, аларды кароонун натыйжалары боюнча кабыл алынган чечимдер жөнүндө аларга жоопторду жиберет
Суроо: Айылдык кеңешке он бир депутаттык орунга он эки кандидат өзүнүн талапкерлигин койгон. Бирок , шайлоо башталган күнгө чейин эки талапкер өзүнүн кандидатурасын алып койгон. Ошондо он бир орунга он эле талапкер болуп жатат, бош калган бир орунга ЧУА боюнча кантип депутатты шайлап алса болот?
Суроо: Жарандардын арызын качанга чейин карап чыгууга милдеттүүбүз жана анын каралышын канча убакытка чейин узарта алабыз?
Жооп: Жарандардын кайрылууларын кароо тартиби жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамына (Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин Жарчысы, 2007-ж. ылайык) жарандар жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарына кайрылуулар менен жазуу жүзүндө жана электрондук түрдө кайрылууга укуктуу. Жарандардын жазуу жүзүндөгү жана электрондук кайрылуулары келип түшкөн күндөн тартып бир күндүн ичинде катталышы керек. Эгерде жазуу жүзүндө же электрондук кайрылууда көтөрүлгөн маселени чечүү башка мамлекеттик органдардын же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын компетенциясына кирсе, анда кайрылуунун көчүрмөсү катталган күндөн тартып беш күндүн ичинде тиешелүү органга жөнөтүлөт. бир нече күн, эми сиз даттанууну катталган күндөн тартып 14 күндүн ичинде карап чыгууга жана арыз ээсине анын кайрылуусун кароонун натыйжалары боюнча тийиштүү жооп берүүгө милдеттүүсүз.
1суроо.
Жергиликтуу кенештин регламенти деген эмне , жана анын кандай зарылчылыгы бар ?
Жооп:
Жергиликтуу кенештин регламенти деген ——— бул жергиликтуу кенештин депутаттары тарабынан иштелип чыккан документ. Регламент жергиликтуу кенештин сессияларын , туруктуу комиссияларынын жыйналыштарын откоруунун тартибин жана жол жоболорун аныктайт. Ошондой эле жергиликтуу кенештин депутаттарынын башка ыйгарым укуктарын Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык жол жоболоштурат. Регламентсиз жергиликтуу кенештин ишин уюштуруу жана ага козомол жургузуу мункун эмес.
2суроо.
Ченемдик укуктук актыларынын иерархиясы деген эмне ?
Жооп:
Иерархия деген бул ченемдик укуктук актылардын Юридикалык кучунун денгээлине карата жайгашкан ордун аныктаган тизме. Колдонуудагы иерархияга ылайык , кабыл алынган ЧУА лар , ага караганда жогору юридикалык кучко ээ блгон ЧУА талаптпрына карама каршы келбоого тийиш.
3 суроо.
Муниципалдык мулктун ээси эл болгондон кийин , ижарага беруу тартибин эл озу аныктай алабы?
Жооп:
Муниципалдык мулкту ижарага беруу тартибин аныктоо Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу мызамдын негизинде жергиликтуу кенештин укугу болуп бекитилген , андыктан эл бул тартипти аныктай албайт , мындай корунуш орун алган жерлерде , кылынган аракеттер мыйзамсыз деп таанылат.
4 суроо.
Коомдук угуулар деген эмне жана алар эмне учун откорулот?
Жооп:
Коомдук угуулар бул биринчи кезекте калктын ЖОБ органдары менен пикирлешуусунун натыйжалуу формасы катары тушунсок болот. Башкача айтканда коомдук угуу бул калктын ой пикирин иликтоо жана жергиликту коомчулуктарды жергиликтуу маанидеги маселелер боюнча чечим кабыл алуу процессине катыштыруунун ыкмаларынын бири.
5 суроо.
АЖМФсуна тиешелуу жерлерди корустондорду кенейтууго берсе болобу ?
Жооп:
Жок болбойт. АЖМФсуна караштуу жерлерге ЖОБ органдары ээлик кыла албайт. Болгону ал жерлер жергиликтуу бюджеттин киреше булактарынын бири катары пайдаланууга берилген жерлер.
1.суроо
Ажмф жерлерин аукционго коюп сатса болобу?
Жооп.
Ажмф жерлери мамлекеттин менчиги болгондуктан сатууга болбойт.
2.суроо.
Айыл окмоту жылдын аягында кызматкерлерге премия берсе болобу?
Жооп.
Жылдын аягында корголгон статьяларда (2111, 2121) экономия болсо айыл окмоту кызматкерлерге премия катары берсе болот.
Суроо: биздин айыл аймагыбызда жайгашкан турбазадан кайсы салыктар жергиликтуу бюджетибизге тушот?
Жооп: Кыргыз Республикасынын Салык Кодексине ыйлайык белгиленген жана тиешелүү администрациялык-аймактык бирдиктин аймагында милдеттүү түрдө төлөнө турган салыктар жергиликтүү салыктар деп таанылат.
Жергиликтүү салыктарга: жер салыгы;мүлк салыгы таандык кылынат. Жана жалпы мамлекеттик салыктардан жана башка кирешелерден чегерүүлөрдүн ченемдери Кыргыз Республикасынын республикалык бюджети жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы менен бекитилет. Жалпы мамлекеттик кирешелерден түшүүлөрдү жана башка кирешелерди республикалык жана жергиликтүү бюджеттердин ортосунда бөлүштүрүү Кыргыз Республикасынын Бюджеттик Кодекси менен белгиленет.
Суроо: Иштетилбей турган водозабор жайгашкан жер участогунда айыл окмот тарабынан курулуш шарттары кандай?
Жооп: Водозабор жайгашкан жер участогу корголуучу аймак болуп эсептелинет.
Суроо: Муниципалдык менчикти пайдалануу негизги принциптери кандай?
Жооп: Негизинен муниципалдык менчикти башкаруу саясаты жаатында муниципалдык менчик жана жер фонддорунун обүектилеринин реестирин түзүү жана жүргүзүү жана аларды ижарага берүү же сатуу эң негизги болуп саналат. Бул иш –чараларды ишке ашыруу жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарына мыйзам менен бекитилген.Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарында болгон бош жерлерди инвентарлаштыруу бул органдар тарабынан жүргүзүлөт. ФПС жерлерин ижарага берүүдөн алынган каражаттар ЖӨБ органынын бюджетине түшөт.
Суроо: Базалык реестрде муниципалдык кызматтын кандай турлору бар?
Жооп:
1. Выдача решения о наименовании и переименовании проспектов, аллей, площадей, городских и сельских парков, бульваров, улиц и переулков в населенном пункте
2. Выдача справки с места жительства
3. Выдача справки о составе семьи
4. Выдача справки о наличии крупного рогатого скота
5. Выдача справки о наличии мелкого рогатого скота
6. Выдача решения о постановке на учет граждан, нуждающихся в улучшении жилищных условий, либо об отказе в постановке на учет
7. Выдача решения о предоставлении в собственность гражданам Кыргызской Республики жилого помещения, находящегося в муниципальной собственности, либо об отказе в предоставлении
8. Выдача решения о предоставлении в срочное пользование физическим и юридическим лицам жилого помещения, находящегося в муниципальной собственности, либо об отказе в предоставлении
9.Выдача решения о постановке граждан в очередь в качестве нуждающихся в выделении земельного участка под индивидуальное жилищное строительство, либо об отказе в постановке граждан в очередь
10. Выдача решения о предоставлении земельного участка под индивидуальное жилищное строительство, либо отказ в предоставлении
11.Выдача решения о предоставлении физическим и/или юридическим лицам земельных участков, находящихся в муниципальной собственности, в собственность, в срочное или бессрочное пользование, либо об отказе в предоставлении
12.Выдача решения о предоставлении физическим и юридическим лицам (путем приватизации) нежилых помещений и объектов недвижимости, находящихся в муниципальной собственности, либо об отказе в предоставлении
13. Выдача решения о предоставлении физическим и юридическим лицам во временное пользование
(аренду) нежилых помещений и объектов недвижимости, находящихся в муниципальной собственности, либо об отказе в предоставлении
14.Выдача справки о выделении места на кладбище для захоронения умершего жителя (члена местного сообщества) на территории соответствующей административно-территориальной единицы
Суроо: Жаны Конституция боюнча ЖК депутаттарынын саны канча болот?
Жооп: Жалпы 90 мандат болот.
Суроо: Муниципалдык менчик кайсы мыйзам менен жонго салынат?
Жооп: КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН МЫЙЗАМЫ, 2002-жылдын 15-марты № 37 “Мүлккө муниципалдык менчик жөнүндө”
Суроо: Бюджеттик процесс качан башталат?
Жооп: 15 июлдан кечиктирилбей башталат
Суроо: Жергиликтуу маанидеги маселелер кайсы жерде жазылган?
Жооп: КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН МЫЙЗАМЫ, 2011-жылдын 15-июлу № 101 “Жергиликтүү өз алдынча башкаруу жөнүндө” , 18 берене
Суроо: Сугат суу маселеси жергиликтуу маанидеги маселелерге киреби?
Жооп:
Жок кирбейт, 25 жергиликтуу маселе бар. ЖОБ мыйзамы 18 берене.
Суроо:
Ички Сугат суу каналдарын ондогон го акча берсек болобу жергиликтуу бюджеттен?
Жооп:
Жергиликтуу маанидеги маселеге кирбесе, акча берген мыйзамсыз болуп калат.
Суроо:
Вет адис мамлекет тарабынан берилген ыйгарым укуктарды аткарабы?
Жооп: Жок аткарбайт
Суроо:
Айыл окмотуно кошумча штат ачса болобу?
Жооп: болот жергиликтуу маанидеги маселелерди аткаруу максатында.
1суроо.
Айыл окмот башчысы, элдин муктаждыгын оз убагында жана сапаттуу чечуу учун, озунун буйругу менен кошумча штаттык бирдик киргизе алабы?
Жооп:
Жок, киргизе албайт. Кыргыз Республикасынын окмотунун бекитип берген типтуу штаттык бирдиктеринин курамынан чыга албайт. Бирок, ошол бекитилген штаттык тизмесинин алкагында, жергиликтуу кенештин чечими менен зарыл болгон адистиктери киргизууго укуктуу.
2 суроо.
Жайыт пайдалануучулар бирикмесинин ишмердуулугун ким текшере алат ?
Жооп:
Жайыт пайдалануучулар бирикмеси —- бул коомдук уюм. Булардын ишмердуулугу Кыргыз Республикасындагы “Жайыттар жонундогу” мыйзамы менен жонго салынат.
1. суроо
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу органдары бийликтин кайсы бутагына кирет?
Жооп.
Жергиликтуу кенеш мыйзам чыгаруу бийлигине, айыл окмот аткаруу бийлигине кирет.
2. суроо
Кайсыл жер аянттары муниципалдык менчике кирет?
Жооп.
Айылдык аймактын тереториясында жайгашкан мамлекеттик менчикте жана жеке менчикте болбогон жерлер муниципалдык менчике кирет.
Суроо: Жергилликтуу маанидеги маселеге сугат суулары киреби?
Жооп: КР Жеригликтуу озун озу башкаруу мыйзамынын, 18-беренесине ылайык бул маселе кирбейт.
Суроо: Муниципалдык менчикке имараттар эле киреби?
Жооп: Жок, муниципалдык менчикте жадуулар, техника, эмерек, орг техника, жолдор жана башка дагы муниципалитке таандык мулктун баары кирет.
Суроо: Бюджеттик процесс качан башталат?
Жооп: Бюджеттик процесс 15 июлдан кечиктирилбей башталат.
Суроо: Жергиликтуу кенешитин токтомун АО аткарбай койсо болобу?
Жооп: Жеригликтуу кенештин токтому ошол тиешелуу аыл аймактын алкагында атрылуу милдеттуу. Демек, болбойт.
Суроо: Аксакалдар соту чыр-чытыатырдв алдын алуу боюнча иш алып барыш керекпи?
Жооп: Созсуз, алардын негизги миссиясы чыр-чатакрады болтурбоо жана аларды тиешелуу органдарга жеткирбей туруп, жергиликтуу денгээлде чечуу.
Суроо: Жергилликтуу маанидеги маселеге сугат суулары киреби?
Жооп: КР Жеригликтуу озун озу башкаруу мыйзамынын, 18-беренесине ылайык бул маселе кирбейт.
Суроо: Муниципалдык менчикке имараттар эле киреби?
Жооп: Жок, муниципалдык менчикте жадуулар, техника, эмерек, орг техника, жолдор жана башка дагы муниципалитке таандык мулктун баары кирет.
Суроо: Бюджеттик процесс качан башталат?
Жооп: Бюджеттик процесс 15 июлдан кечиктирилбей башталат.
Суроо: Жергиликтуу кенешитин токтомун АО аткарбай койсо болобу?
Жооп: Жеригликтуу кенештин токтому ошол тиешелуу аыл аймактын алкагында атрылуу милдеттуу. Демек, болбойт.
Суроо: Аксакалдар соту чыр-чытыатырдв алдын алуу боюнча иш алып барыш керекпи?
Жооп: Созсуз, алардын негизги миссиясы чыр-чатакрады болтурбоо жана аларды тиешелуу органдарга жеткирбей туруп, жергиликтуу денгээлде чечуу.
1 суроо.
Жергиликтуу бюджеттин акча каражаттарын кандай багыттарга сарптаса болот?
Жооп:
Жергиликтуу бюджеттин акча каражаттары ” Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу ” мыйзамдын талаптарыны ылайык жергиликтуу маанидеги маселелерди жузого ашырууга жумшалат. Албетте, коомчулуктун кызыкчылыгын жана муктаждыктарын эске алуу менен.
2 суроо.
Жайыттарды пайдалануу укугу милдеттуу турдо Мамкаттоодон отушу керекби?
” Жайыттар жонундогу” мыйзамдын талаптарына ылайык , жайыт билеттеринин негизинде уч жылдан ашык пайдалануу укугу милдеттуу турдо Мамкаттоодон отушу зарыл. Ал эми уч жылга чейинки моонотко пайдалануу укугу билет кармоочунун каалоосу боюнча катталышы мункун.
Суроо: Бюджеттик процесс деген эмне?
Жооп: бюджеттик процесс деген бюджеттин баштапы этабынан тртып акыркы этаптарын камтынаг процесс. Бюджеттик процесс тузуу, кароо, бектитуу, тактоо, аткаруу жана отчеттулуктан турат.
Суроо: Салыктык эмес кирешелер кайсы мыйзам менен жонго салынат?
Жооп: Салыктык эмес кирешелер жонундо кодекс менен жонго салынат,
Суроо: Калкты таза суу менен камсыз кылган муниципалдык мекеме роялти салыгын тлооого милдеттуубу?
1 суроо.
Жергиликтуу кенештин депутаттыгына талапкерлерге билими жагынан чектоолор барбы?
Жооп:
Чектоо жок , орто билими болсо жетиштуу.
2 суроо.
Муниципалдык кызматкер жергиликтуу кенешке депутат боло алабы ?
Жооп:
Муниципалдык кызматкер , озу иштеген айылдык аймактын жергиликтуу кенешине депутат
боло албайт.
п
Суроо: Айыл башчы АО башчысынын башка дагы кошумча жумуштарын аткаруу милдеттуубу?
Жооп: Эгерде функионалдык милдеттерде каралса, ооба, аткарышы керек.
Суроо: Бекитилген бюджетке озгортуулорду киргизсе болобу?
Жооп: Ооба, Бюджет Кодексинин 115 беренесине ылайык озгортуулор киргизилсе болот.
Суроо: Чыр-чатактарды алдын алуу боюнча АО озунчо иш-кагаздары болуш керекпи?
Жооп: Ооба, АО эгреде атайын бул маселе боюнча озунчо эреже иштеп чыгып, аны ар бир кызмат корсотуудо бардык муниципалдык кызматкерлер милдетуу турдо ошол эрежелердин негизинди иш алып баруусун милдеттендирип жана ал эрежелер боюнча окутуу/тушундуруу иштерин байма-бай журугзуп турса коптогон чыр-чатактар алдына алынат жана жамаат жергиликтуу бийликке карата ишеними арат баштайт.
Суроо: Муничипалдык мечиктии башкаруу программасын ким иштеп чыгат жана бекитет?
Жооп: Аткаруу органы иштеп чыгат, окулчулуктуу орган бекитет.
Суроо: Кайсы коэффицентти жергиликтуу кенеш аныктайт?
Жооп: Зоналдык коэффицент
Суроо: Конфликттин эн жогорку чеги кайсы?
Жооп: Кризис
Суроо.
Айыл окмоту справка бербей жатат, салык ток деп, ушул мыйзамдуубу?
Жооп.
Справка бекер жана токтоосуз берилиши керек.
Суроо?
Айдоо жерге мал кирип зыян келтирди, кимге кайрылабыз?
Жооп.
Айыл окмотундо комиссия тузулот ушундай маселелерди карай турган, алар келтирилген зыянды эсептеши керек, Акт тузулот, анан аксакалдар сотуна кайрылабыз.
Суроо?
Айылдык кенеш бюджетти бекитпей койсо АО эмне кылат?
Жооп.
Андай учурда АО жалпы бюджеттин суммасын 12 болот дагы бюджет бекитилгенче аткарууга алат.
Суроо.
Дем беруучу гранттын конкурс тук комиссиясын ким тузот?
Жооп.
Дем беруучу гранттын комиссиясы райондук администрация башчысы Акимдин буйругу менен уюшулат.
Суроо.
АО Дем беруучу гранттын конкурсуна канча долбоорду тапшыра алат?
Жооп.
АО Дем беруучу гранттын конкурсуна 3 добоорго чейин тапшыра алат.
1 суроо.
Айыл окмот башчысы , же болбосо жергиликтуу кнеш , менчигинде айыл чарба техникасы бар болгон жергиликтуу тургундарына , озубуздун айыл окмоттон сырткары иштебейсин деп чектоо коё алабы?
Жооп:
Жок , мындай чектоо киргизе алышпайт. Менчик ээси озунун мулкуно эркин ээлик кылуу , пайдалануу жана тескоо укуктарына ээ.
2 суроо.
Муниципалдык мулктун реестрин ким тузот?
Жооп:
Муниципалдык менчик ктары баланста турган мулктун реестрин тузуунун жана жургузуунун тартибин жергиликтуу кенеш бекитет , ал эми аны жургузуу жоопкерчилиги аткаруучу органга жуктолот.
Суроо: Айыл өкмөтүнүн аймагында жайгашкан кең байлыктарды ошол айыл өкмөтү башкара алабы ?
Жооп: КР “Жер казынасы” жөнүндө мыйзамдын, 7-чи беренесине ылайык : ушул Мыйзамда жана Кыргыз Республикасынын Жер кодексинде белгиленген учурларда, лицензияда аныкталган мөөнөттөргө жер бөлүндүсүн жана жер тилкелерин убактылуу пайдалануу укугун берет;
2) Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген чектерде санитардык коргоо зоналарын түзүүнү милдеттүү түрдө эсепке алуу менен сууну топтоочу курулмалар үчүн жерлерди бөлүп берет;
3) лицензиаттардын лицензиялык аянтка тоскоолдуксуз жетүүсүн камсыз кылат;
4) пайдалуу кендерди өз алдынча казып алууга бөгөт коёт;
5) кендерди иштетүүдө же жер казынасын геологиялык изилдөөдө пайдаланылган тоо-кен жана башка мүлктү жоюуга жана консервациялоого, ошондой эле жер тилкелерин рекультивациялоого катышат;
6) администрациялык-аймактык бирдиктин чегинде жайгашкан жер казынасынын тилкелерине конкурстарды жана аукциондорду өткөрүү боюнча комиссиялардын ишине катышат;
7) жер казынасын пайдалануу долбоорлорунун коомдук экологиялык экспертизасын уюштурат;
8) жер казынасын пайдалануучулардын иш-аракетине мыйзамсыз кийлигишүүнү токтотуу максатында жергиликтүү калктын арасында иш жүргүзөт;
9) жалпы мамлекеттик маанидеги жер казынасынын объектилери жайгашкан административдик-аймактык бирдиктин аймагында жашаган жергиликтүү калк үчүн социалдык пакеттерге жана аларды ишке ашыруу боюнча жылдык отчётторго жеткиликтүүлүктү камсыздайт. Социалдык пакеттер жана аларды ишке ашыруу боюнча жылдык отчеттор аларга кол коюлган күндөн жана/же алынган учурдан тартып жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын жана жергиликтүү мамлекеттик администрациянын имараттарында сакталууга тийиш;
10) алтын чайкоо иштери боюнча жеке ишкерлердин реестрин жүргүзөт жана мамлекеттик каттоону жүргүзөт;
11) ушул Мыйзамга жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык жер казынасын пайдалануу боюнча башка ыйгарым укуктарды жүзөгө ашырат.
Суроо: Айыл өкмөтү комбайн сатып ала алабы жана жергиликтүү бюджетке киреше алуу үчүн ошол комбайындын жардамы менен элге кызмат көрсөтө алабы?
Жооп: Айыл өкмөтү комбайн сатып алса болот, бирок ал комбайынды жардамы менен элге кызмат көрсөтүүгө болбойт.
Суроо: Эмненин негизинде айыл өкмөтүнүн башчысы өзүнө орун басар ала алат?
Жооп: Айыл өкмөтүнүн башчысынын орун басары кызматы администрациялык муниципалдык кызмат болуп саналат, ал конкурстун жыйынтыгы боюнча эмгек келишимин түзүү менен айыл өкмөтүнүн башчысынын чечими менен алмаштырылат.
Суроо.
Огороддук участоктордун жер салыгынан кимдер бошотулат?
Жооп.
Салык Кодексинин 344-беренесине ылайык, төмөнкүлөр үй жанындагы, короо жай жана багбанчылык-огороддук участокторду пайдалангандык үчүн жер салыгын төлөөдөн бошотулушат:
1) Улуу Ата Мекендик согуштун майыптары жана катышуучулары, мамлекеттер аралык макулдашуулар боюнча Афганистандагы жана башка өлкөлөрдөгү согушка катышкан аскер кызматчылары, Чернобыль АЭСиндеги кыйроону жоюуга катышкандар, ошондой эле бала чагынан майыптар, I жана II топтогу майыптар;
2) кызматтык милдеттерин аткарууда курман болгон же дайынсыз жок болгон аскер кызматчыларынын жана укук коргоо органдарынын кызматкерлеринин үй-бүлө мүчөлөрү, анын ичинде балдары эрезеге жеткенге чейин;
3) пенсиялык куракка жеткен жеке адам;
4) 4 жана андан ашык эрезеге жете элек балдары бар жеке адам.
Суроо.
Мулк салыгын кароодо Жергиликтуу кенеш кандай укуктарга ээ?
Жооп.
Мүлк салыгы боюнча жергиликтүү кеӊеш укуктуу:
1) салык төлөөчү ал жеткис күчтүн кесепетинен материалдык зыян тарткан учурларда 3 жылга чейинки мөөнөткө мүлккө салык төлөөдөн толук же жарым-жартылай бошотууга;
2) өндүрүш көлөмүн жана/же чыгарылуучу продукцияны кайра иштетүүнү жылына 30,0 миллион сомдон кем эмес камсыз кылган шартта продукция чыгаруу жана/же кайра иштетүү боюнча иш жүргүзүүчү жаңыдан түзүлгөн уюмдар үчүн 5 жылга чейин мөөнөткө мүлк салыгын төлөөдөн бошотууга.
3) Салык Кодексинин 159-1-беренесинде белгиленген жеңилдетилген салык салууга жаткан өнөр жай ишинин преференциялык түрлөрүнө таандык болгон ишканалар үчүн мүлккө салыкты төлөөдөн толугу менен бошотууга. Бошотуу мөөнөтүнүн чеги сатуудан алынган акчанын өлчөмүнө жана төлөнгөн киреше салыгынын суммасына жараша, кийин 10 жылга чейин узартуу укугу менен 5 жыл. Ал эми өнөр жайлык иштин преференциялык түрлөрүнүн тизмегине киргизилген ишканалар салык салынуучу объекттерди башка чарба жүргүзүүчү субъекттерге пайдаланууга, ишенимдүү башкарууга же ижарага берген учурларда мүлк салыгын төлөөдөн толук бошотулбайт
1 суроо.
Зоналдык коэффициентти айыл окмоту бекитеби?
Жооп:
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу мыйзамдын негизинде зоналдык коэффициентти бекитуу бул жергиликтуу кенештин укугу. Ал эми айыл окмоту, аткаруучу орган катары, кенештин ошол чечимин жузого ашырат.
2 суроо.
Бекитилген жергиликтуу бюджетке жыл ичинде озгортуу киргизууго болобу?
Жооп:
Бюджеттик кодекстин талаптарына ылайык бекитилген бюджетке жыл ичинде экиден ашпаган озгортуулорду киргизсе болот. 1-июлга чейин , жана 1-ноябрга чейин.
3 суроо.
Жергиликтуу бюджеттин эсебинен коомдук уюмдарды каржыласа болбу?
Жооп:
Жок, болбойт. Андай аракеттер мыйзамсыз. Коомдук уюмдардын каржылоосу озулорунун Уставдарында корсотулгон тартипте жургузулот.
4 суроо.
Жергиликтуу кенеш озунун чечими менен ” пеня ” деген айыптарды жокко чыгара алабы?
Жооп:
Жергиликтуу кенештин андай укугу жок.
26.07.2021. Мамлекет жергиликтуу оз алдынча башкарууга кандай саясат жургузушу керек?
Кыргыз Республикасынын Жергиликтуу оз алдынча башкаруу мыйзамына ыйлайык:
1. Мамлекеттик бийлик органдары жергиликтүү өз алдынча башкаруунун калыптанышы жана өнүгүшү үчүн зарыл болгон укуктук, уюштуруучулук, материалдык-каржылык шарттарды түзөт жана калкка жергиликтүү өз алдынча башкаруу укугун жүзөгө ашырууга көмөк көрсөтөт.
2. Жергиликтүү жамааттардын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын кызыкчылыктарына тикелей тиешелүү маселелер боюнча ченемдик укуктук актыларды даярдоодо жана кабыл алууда ченем жаратуучу органдар (кызмат адамдары) жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ишин жөнгө салуу чөйрөсүндөгү КРнын мыйзамдарында белгиленген тартипте жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ассоциациялары, бирликтери менен консультацияларды жана талкууларды өткөрөт.
3. Жергиликтүү жамааттардын кызыкчылыктарына тикелей тиешелүү маселелер боюнча жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын мамлекеттик бийлик органдарына жиберилүүчү расмий кайрылуулары аларда коюлган маселелердин маңызы боюнча милдеттүү түрдө каралууга тийиш.
4. Мамлекеттик бийлик органдары жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын иштеринин мыйзамдуулугуна ченемдик укуктук актыларда белгиленген көзөмөлдөөнү жүзөгө ашырат.
26.07.2021. Эгерде Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары мыйзамсыз чечимдерди кабыл алса кандай болот?
Мыйзамга ылайык:
1. Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары кабыл алынган чечимдердин мыйзамдуулугу үчүн жоопкерчилик тартышат.
2. Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын аракеттеринин же аракетсиздигинин натыйжасында келип чыккан юридикалык жана жеке жактардын бузулган укуктарын калыбына келтирүү боюнча талаш-тартыштар, ошондой эле келтирилген зыяндын ордун толтуруп берүү сот тартибинде чечилет.
26.07.2021. КРнын мыйзамы менен жергиликтуу коомчулуктун Уставынын кандай айырмасы бар?
1. Жергиликтүү жамааттардын уставдары тиешелүү жергиликтүү жамааттын чогулуштарында (жыйындарында) же курултайларында талкуунун натыйжалары боюнча тиешелүү жергиликтүү кеңештер тарабынан кабыл алынат. Уставды бекитүү жөнүндө чечим тиешелүү жергиликтүү кеңештин депутаттарынын жалпы санынын көпчүлүк добушу менен кабыл алынууга тийиш.
2. КР мыйзамдарына ылайык жергиликтүү жамааттын уставы жергиликтүү жамааттын ички турмуш-тиричилигинин негизги принциптерин жана эрежелерин регламенттейт, жергиликтүү жамааттын мүчөлөрүнүн укуктарын жана милдеттерин карайт, жергиликтүү жамааттын бюджеттик процесстерге жана башка маселелерге катышуусун жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында жөнгө салынбаган жергиликтүү өз алдынча башкаруу ишинин башка маселелерин кошуп алганда, жергиликтүү жамааттын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын жергиликтүү маанидеги маселелерди чечүүдө өз ара мамилелеринин тартибин аныктайт.
3. Мурда кабыл алынган уставдарга өзгөртүүлөр жана толуктоолор чогулуштарда (жыйындарда) же жергиликтүү жамааттын тиешелүү курултайларында талкуулоонун жыйынтыктары боюнча жергиликтүү кеңештин депутаттарынын жалпы санынын үчтөн экиден кем эмес добушу менен кабыл алынат.
4. Жергиликтүү жамааттын уставы жергиликтүү башкаруу органдарында жергиликтүү кеңештердин ченемдик укуктук актыларын каттоо үчүн белгиленген тартипте милдеттүү түрдө катталууга жатат.
27.07.2021. Жергиликтүү бюджеттердин резервдик фонду кандайча тузулот жана кайсыл багытта коротулушу мумкун?
1. Жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруучу органдары учурдагы бюджеттик жылда кечиктирилгис каржылоону талап кылган күтүлбөгөн чыгашаларды каржылоо үчүн жергиликтүү бюджеттердин курамында резервдик фонд түзүшү мүмкүн. Резерв жергиликтүү бюджетке өздүк кирешелерден учурдагы түшүүлөрдүн эсебинен түзүлөт.
2. Жергиликтүү бюджеттин резервдик фондунун өлчөмү тиешелүү жергиликтүү бюджеттин чыгашаларынын көлөмүнүн 1 пайызынан ашык эмес болуусу керек (бюджеттин резервинин каражаттарын жана аткаруу бийлик органдарынын акы төлөнүүчү кызмат көрсөтүүлөрүнүн суммаларын эсепке албаганда).
3. Резервдик фонддордун каражаттарын төмөнкүлөргө пайдаланууга жол берилбейт:
1) шайлоо, референдум өткөрүүгө;
2) жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын жана жергиликтүү кеңештердин жетекчилеринин ишин чагылдырууга;
3) муниципалдык кызматчылардын эмгегине акы төлөөгө жана аларга материалдык сыйакы берүүгө;
4) жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ишин учурдагы материалдык-техникалык жана каржылык камсыз кылуу боюнча иш-чараларга.
28.07.2021. Жергиликтуу кенештин депутаты ишканалардын, мекемелердин жана уюмдардын иштерин текшере алабы?
Жергиликтуу кенештин депутатынын статусу мыйзамына ылайык:
Жергиликтүү кеңештин депутаты жергиликтүү кеңешке жана анын органдарына анын аймагында жайгашкан ишканалардын, мекемелердин жана уюмдардын ишин менчигинин түрүнө карабастан, ошондой эле финансы-чарбалык иштен тышкары сотторду жана судьяларды кошпогондо, мамлекеттик органдарды жана граждандардын бирикмелеринин органдарынын ишин текшерүү зарылдыгы жөнүндө маселе коюуга укуктуу.
Жергиликтүү кеңеш ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарга депутат баяндаган фактылар боюнча текшерүү жүргүзүүнү сунуштоого укуктуу. Мында текшерүү колдонулуп жаткан мыйзамдарга ылайык жүргүзүлүүгө тийиш.
Ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган текшерүүнүн натыйжасы жана ал боюнча сунуштарды жергиликтүү кеңешке же текшерүү жүргүзүүнү сунуштаган анын органына билдирет.
Текшерүүнүн натыйжасы боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган ишканалардын, мекемелердин, уюмдардын жана иши текшерилген органдардын жетекчилерине (менчик ээлерине), ошондой эле жогору турган органдарга кетирилген кемчиликтерди жана бузууларды жоюу боюнча сунуш киргизет, жоопко тартуу тууралу маселе коет.
Кыргыз Республикасынын мыйзамдары бузулгандыгы аныкталган учурда, депутат ал боюнча тийиштүү мамлекеттик органдарга кайрыла алат.
29.07.2021. Капиталдык салымдар кайсыл багытта болунот?
1. Капиталдык салымдар – бул төмөнкүдөй негизги фонддорду түзүүгө жана калыбына келтирүүгө багытталган каражаттар:
1) жаңы обьекттерди куруу, долбоорлоо-чалгындоо иштерин реконструкциялоо жана иштеп чыгуу;
2) мамлекеттик (муниципалдык) органдарды техникалык жабдуу;
3) машиналарды, жабдууларды жана башка техникаларды сатып алуу.
2. Капиталдык салымдар түрүндө ишке ашырылуучу республикалык бюджеттен каржылануучу инвестициялык долбоорлордун тизмегин түзүү белгиленген критерийлерге ылайык Өкмөт тарабынан, ал эми жергиликтүү бюджеттерден каржылануучулар – жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруучу органы тарабынан аныкталат.
Өкмөт республикалык бюджеттен каржылануучу курулуш жана реконструкциялоо объекттеринин тизмегин республикалык бюджет жөнүндө мыйзамды бекиткенден кийин бир айдан кечиктирбестен бекитет жана Жогорку Кеңешке жиберет.
29.07.2021. Мамлекеттик инвестицияларды кандай тушунсок болот?
1. Мамлекеттик инвестициялар – бул Кыргыз Республикасынын эл аралык макулдашуулардын негизинде тышкы карызга алууларды жана гранттарды эске алуу менен ишке ашырылуучу инвестициялык долбоорлорду биргелешип каржылоого багытталуучу республикалык бюджеттин каражаттары.
2. Мамлекеттик инвестициялар өнүгүү программаларынын өлкөлүк жана тармактык (секторалдык) алкактарында артыкчылыктуу стратегиялык инвестициялык долбоорлорду ишке ашырууга багытталган.
3. Мамлекеттик инвестициялардын көлөмү жана багыты бюджет жөнүндө мамлекеттик мыйзам менен аныкталат.
2.08.2021. Жергиликтүү кеңештин сессияларына бардык эле элдер катыша берсе болобу? Мыйзамга ылайык:
1. Жергиликтүү кеңештин сессиялары коомчулук үчүн ачык. Ар бир жаран жергиликтүү кеңеш тарабынан бекитилген регламентке ылайык сессияларга катышууга укугу бар.
2. Жергиликтүү кеңеш, эгерде каралуучу маселе мыйзамдарга ылайык мамлекеттик сырга таандык болсо, жабык сессияны өткөрүү жөнүндө чечим кабыл ала алат.
3. Жергиликтүү кеңеш сессиялардын датасы жана күн тартиби жөнүндө жарандарды алдын ала кабардар кылуу боюнча бардык чараларды көрүүгө, алардын сессияга кириши үчүн бардык шарттарды түзүүгө, ошондой эле көрүлгөн чаралар тууралуу жергиликтүү жамаатка маалымдоого милдеттүү.
2.08.2021. Жергиликтүү кеңештин туруктуу комиссиялары кандай тузулот жана кандай иштейт?
1. Жергиликтүү кеңештин туруктуу комиссиялары кеңештин карамагына таандык маселелерди алдын ала кароо жана даярдоо, ошондой эле кеңештин чечимдерин ишке ашырууга катышуу, ушул чечимдердин ведомстволук аймакта жайгашкан мекемелер жана уюмдар тарабынан аткарылышына контролдук кылуу үчүн түзүлөт. Кеңеш тарабынан ошондой эле туруктуу комиссиялар да түзүлсө болот.
Жергиликтүү кеңештин карамагына кирген маселелер тиешелүү туруктуу комиссиялар тарабынан алдын ала каралбай туруп, жергиликтүү кеңештин сессиясында каралышы мүмкүн эмес.
2. Комиссиялардын тизмеги, алардын сандык курамы жана шайлоонун тартиби тиешелүү кеңештин депутаттык фракцияларынын жана депутаттарынын сунушу боюнча жергиликтүү кеңеш тарабынан аныкталат. Кеңеш ыйгарым укуктарынын мөөнөтүнүн ичинде зарылчылыкка жараша, жаңы туруктуу комиссияларды түзө, мурда түзүлгөндөрүн таратат жана кайра уюштурат, алардын курамына өзгөртүүлөрдү киргизе алат.
3. Туруктуу комиссиялар депутаттык фракциялардын жана топтордун чечими боюнча тиешелүү жергиликтүү кеңештердин депутаттарынын ичинен түзүлөт. Жергиликтүү кеңештердин туруктуу комиссияларынын курамына кеңештин төрагасы жана анын орун басары шайланышы мүмкүн эмес.
Туруктуу комиссиянын жана кеңештин төрагасынын сунушу боюнча тиешелүү кеңеш туруктуу комиссиялардын курамына өзгөртүүлөрдү киргизет.
4. Жергил жана туруктуу комиссиялардын иши ушул Мыйзам, жергиликтүү кеңештин регламенти жана Кыргыз Республикасынын дагы башка мыйзамдык актылары менен белгиленет.
5. Жергиликтүү кеңештин туруктуу комиссиялары өзүнүн ишине окумуштууларды, адистерди, практик кызматчыларды, дагы башка адамдарды тартууга укуктуу.
6. Жергиликтүү кеңештин туруктуу комиссиялары өзүнүн компетенциясына таандык маселелер боюнча тиешелүү чечимдерди кабыл алат.
7. Жергиликтүү кеңештин туруктуу комиссиялары ведомстволук аймакта жайгашкан уюмдар менен мекемелердин оперативдүү чарбачыл ишине кийлигишүүгө укуксуз.
3.08.2021. Дем берүүчү (үлүштүк) гранттар тендоочу гранттардан эмнеси менен айрмаланат?
Дем берүүчү (үлүштүк) гранттар – жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруучу органдарына аймактарды социалдык-экономикалык өнүктүрүү программаларын ишке ашыруу үчүн жергиликтүү бюджеттердин үлүштүк катышуусу менен жана башка тартылган каражаттар долбоордук-конкурстук негизде республикалык бюджеттен берилүүчү акча каражаттары.
Дем берүүчү (үлүштүк) гранттар жергиликтүү бюджеттин мобилизацияланган ресурстарына кошумча бир же андан ашык жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруу органынын инвестициялык долбоорун кош каржылоо Өкмөт тарабынан бекитилген шарттарга ылайык башка тартылган каражаттар түрүндө берилет.
Дем берүүчү гранттарды алуучулар долбоорду ишке ашыруунун толуктугу, натыйжалуулугу жана каражаттарды максаттуу пайдалануу үчүн жоопкерчилик тартышат, ошондой эле ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга долбоорду ишке ашыруу жөнүндө отчет беришет.
Дем берүүчү гранттардын жалпы көлөмү жыл сайынкы республикалык бюджет жөнүндө мыйзам менен аныкталат.
3.08.2021. Социалдык-экономикалык өнүктүрүү программалары кандайча тузулуш керек жана ал жергиликтуу бюджетке кандай таасирин тийгизет?
Социалдык-экономикалык өнүктүрүү программалары төмөнкүлөр кирет:
1) Кыргыз Республикасынын социалдык-экономикалык өнүгүүсүнүн болжолун эске алуу менен өнүгүүнүн социалдык-экономикалык болжолун;
2) алдыдагы мезгилге орто мөөнөттүү бюджеттин долбоорун, ал төмөнкүлөр боюнча ирилештирилген көрсөткүчтөрдү камтыйт;
а) алардын түрлөрүнүн жана булактарынын чегинде бюджеттин ресурстары;
б) бюджеттин чыгашалары жана жергиликтүү өз алдынча башкаруунун бюджеттик программаларынын чеги;
в) бюджеттин теңдештирилгендиги;
г) муниципалдык карыз.
3) социалдык-экономикалык өнүктүрүү программасына карата түшүндүрмө кат;
4) мүмкүн болуучу бюджеттик тобокелдиктерди жана милдеттенмелерди баалоо.
4. Аймактардын социалдык-экономикалык өнүгүүсүнүн болжолу өзгөргөн учурда өнүгүү программасы, жергиликтүү бюджеттердин долбоорлорун түзүүнүн, кароонун, бекитүүнүн жана аларга өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүүнүн процессинде ресурстардын жана чыгашалардын болжолу такталууга жатат.
5. Социалдык-экономикалык өнүктүрүү программалары жана жергиликтүү бюджеттердин артыкчылыктары кезектеги бюджеттик жылдан мурунку жылдын 1-июнунан кечиктирилбестен жергиликтүү кеңештер тарабынан бекитилет. Жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруучу органдары социалдык-экономикалык өнүктүрүү программаларынын долбоорлорун талкуулоо боюнча коомдук угууларды өткөрөт.
4.08.2021. Жергиликтүү кеңештин төрагасын торагалыктан кайсыл убакта четтетсе болот?
Айылдык кеңештин төрагасы тиешелүү кеңештин сессиясында айылдык кеңештин депутаттарынын ичинен жашыруун добуш менен айылдык кеңештин ыйгарым укуктарынын мөөнөтүнө шайланат.
Айылдык кеңештин төрагасынын кызмат ордуна талапкерликти айылдык кеңештин депутаты же депутаттарынын тобу көрсөтүүгө укуктуу. Депутат же болбосо депутаттардын тобу бир талапкерди көрсөтүүгө укуктуу. Эгерде айылдык кеңештин депутаттарынын жалпы санынын көпчүлүгү катышса, айылдык кеңештин төрагасын шайлоо болуп өттү деп эсептелет. Айылдык кеңештин депутаттарынын жалпы санынын көпчүлүгү добуш берген талапкер айылдык кеңештин төрагасынын кызмат ордуна шайланды деп эсептелет.
Тиешелүү жергиликтүү кеңештин төрагасынын кызмат ордуна талапкерлерди көрсөтүүнүн жана шайлоонун тартиби жана башка шайлоонун жол-жоболук маселелери тиешелүү жергиликтүү кеңештин регламентинде аныкталат.
Жергиликтүү кеңештин төрагасы өзүнүн милдеттерин аткарбаган же талаптагыдай аткарбаган учурда, жергиликтүү кеңештин депутаттарынын үчтөн биринин же фракциясынын демилгеси боюнча депутаттарынын жалпы санынын үчтөн экиден кем эмесинин добуштары менен ээлеген кызмат ордунан мөөнөтүнөн мурда бошотулушу мүмкүн.
31 мандаттуу айылдык кеңешинин төрагалыгына депутат болуп шайланган мектеп директору талапкер боло алабы?
4.08.2021. Бюджеттик дефицит деген эмне?
1. Бюджеттин киреше жыйындысынын бюджеттин чыгаша жыйындысынан ашып кетүүсү бюджеттин профицитин түзөт, ал эми бюджеттин чыгаша жыйындысынын бюджеттин киреше жыйындысынан ашып кетүүсү бюджеттин дефицитин түзөт. Республикалык бюджеттин дефицитинин/профицитинин өлчөмү республикалык бюджет жөнүндө мыйзам менен бекитилет.
2. Республикалык жана жергиликтүү бюджеттер тең салмактуулуктун принцибинин негизинде түзүлөт.
4.08.2021. Жергиликтуу кенештин депутаты озунун шайлоочулары менен байланышы кандай тартипте жургулушу керек?
Жергиликтүү кеңештин депутаты өзүнүн шайлоочулары менен дайыма байланышта болуп, жергиликтүү кеңештин иши, экономикалык жана социалдык өнүгүүнүн пландарынын жана программаларынын, жергиликтүү экологиялык программалардын, жергиликтүү кеңештин чечимдеринин жана шайлоочулардын суроо – талаптарынын аткарылышы жөнүндө аларга үзбөй маалымат берип турат, мыйзамдарды, жергиликтүү кеңештин жана анын органдарынын чечимдерин аткарууну уюштурууга, шайлоо округунун аймагында өткөрүлгөн массалык иш-чараларга катышат, коомдук ой-пикирди, калктын керектөөлөрүн иликтейт, алар тууралу жергиликтүү кеңешке маалымдайт, жарандардын жамааттык муктаждыктарын жана мыйзамдуу талаптарын канааттандыруу боюнча башка чараларды көрөт.
Шайлоо округундагы өзүнүн ишинде депутат коомдук комитеттердин жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын, эмгек жамааттарынын, жарандардын бирикмелеринин органдарынын жардамына таянат.
5.08.2021. Жергиликтуу маанидеги маселелердин 24 пунктунда “калкка консультациялык-укуктук жардам көрсөтүү” деп белгиленген. Калкка консультациялык-укуктук жардам дегенди чечмелеп берсениз?
консультациялык-укуктук жардам – Кыргыз Республикасынын укуктук тутуму, укук субъекттеринин укуктары жана милдеттери, соттук жана соттон тышкаркы тартипте укуктарды ишке ашыруу жана пайдалануу ыкмалары жөнүндө маалымдоо;
укук маселелери боюнча консультациялоо;
укуктук мүнөздөгү документтерди түзүүгө жардам берүү; квалификациялуу юридикалык жардамдын аныктамасына туш келбеген, мазмуну “Мамлекет кепилдеген юридикалык жардам жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамында аныкталган жардамдын башка түрлөрү.
5.08.2021. Жергиликтуу жамааттардын жыйыны менен курултайдын айырмасы кандай?
Мыйзамга ылайк: жарандардын жыйыны – калктын алар боюнча жергиликтүү жамааттын уставына ылайык сунуштамаларды же чечимдерди кабыл алуу менен, бир көчөнүн, бир кварталдын, кичи райондун же айылдын аймагында жашаган тургундардын чогулушунда аларды талкуулоо жолу менен жергиликтүү маанидеги маселелерди чечүүгө катышуусунун тикелей формасы;
Ал эми жергиликтүү жамааттын курултайы – жалпы кызыкчылыктагы маселелерди талкуулоо максатында жергиликтүү жамааттардын өкүлдөрүнүн чогулушу;
6.08.2021. Жергиликтүү кеңештин депутатынын статусу кайсыл кызмат орундары менен коошпойт?
Мыйзамга лайык: жергиликтүү кеңештин депутаты төмөнкү учурларда мамлекеттик кызматта же муниципалдык кызматта боло албайт:
1) эгерде ал жетекчилик кызмат ордун ээлеген мамлекеттик орган же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органы ал депутаты болуп саналган жергиликтүү башкаруунун өкүлчүлүктүү органы да (айылдык аймактын же шаардын жергиликтүү кеңеши) ошол эле айылдык аймактын же шаардын аймагынын чектеринде жайгашкан болсо;
2) эгерде ал мамлекеттик же муниципалдык кызматта турган мамлекеттик орган же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органы ал депутаты болуп саналган жергиликтүү өз алдынча башкаруунун өкүлчүлүктүү органына (айылдык аймактын же шаардын жергиликтүү кеңешине) отчеттуу болсо;
3) эгерде ал мамлекеттик же муниципалдык кызматта турган мамлекеттик органдын же жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын жетекчисин шайлоого, дайындоого, бошотууга сунуштоо ал депутаты болуп саналган ошол жергиликтүү өз алдынча башкаруунун өкүлчүлүктүү органынын (айылдык аймактын же шаардын жергиликтүү кеңешинин) ыйгарым укуктарына тийиштүү болсо.
Бир эле адам бир гана айылдык же шаардык кеңештин депутаты боло алат.
6.08.2021. Капиталдык салымдар кандай багытта болунот?
Бюджеттик Кодекске ылайык: капиталдык салымдар – бул төмөнкүдөй негизги фонддорду түзүүгө жана калыбына келтирүүгө багытталган каражаттар:
1) жаңы обьекттерди куруу, долбоорлоо-чалгындоо иштерин реконструкциялоо жана иштеп чыгуу;
2) мамлекеттик (муниципалдык) органдарды техникалык жабдуу;
3) машиналарды, жабдууларды жана башка техникаларды сатып алуу.
Капиталдык салымдар түрүндө ишке ашырылуучу республикалык бюджеттен каржылануучу инвестициялык долбоорлордун тизмегин түзүү белгиленген критерийлерге ылайык Өкмөт тарабынан, ал эми жергиликтүү бюджеттерден каржылануучулар – жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруучу органы тарабынан аныкталат.
Өкмөт республикалык бюджеттен каржылануучу курулуш жана реконструкциялоо объекттеринин тизмегин республикалык бюджет жөнүндө мыйзамды бекиткенден кийин бир айдан кечиктирбестен бекитет жана Жогорку Кеңешке жиберет.
Капиталдык салымдардын жалпы көлөмү бюджет жөнүндө ченемдик укуктук акты менен аныкталат.
7.08.2021.Муниципалдык кызматчыларды ротациялоо кандай журуш керек?
Ротациялоо – мамлекеттик жарандык кызматтын жана муниципалдык кызматтын тутумунда кызматчыларды которуу же жылдыруу.
Ротациялоо төмөнкү максаттарда жүргүзүлөт:
1) жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын ишинин натыйжалуулугун жогорулатуу;
2) кызматчылардын дараметин сарамжалдуу пайдалануу;
3) карьералык жүйөлөштүрүүнү жогорулатуу;
4) кызыкчылыктардын кагылышуусунун алдын алуу жана коррупциянын тобокелдигин төмөндөтүү.
Кызыкчылыктардын кагылышуусунун алдын алуу жана коррупциянын тобокелдигин төмөндөтүү максаттарында ротациялоо жүргүзүүнү кошпогондо, ротациялоо кызматчынын жазуу жүзүндөгү макулдугу менен мамлекеттик органдын, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын жетекчиси тарабынан жүргүзүлөт.
Ротациялоо тең маанидеги кызмат орундарына же болбосо төмөн турган кызмат орундарына жүргүзүлөт. Төмөн турган кызмат ордуна ротациялоодо кызматчынын эмгек акысы мурдагы кызмат орду боюнча сакталат.
Кызматчы анын ден соолугунун абалы боюнча карама-каршы келген кызмат ордуна ротациялоого тыюу салынат.
9. Ротациялоонун түрлөрү:
1) мамлекеттик органдын ичиндеги ротациялоо;
2) жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын ичиндеги ротациялоо;
3) мамлекеттик органдардын ортосундагы ротациялоо;
4) жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ортосундагы ротациялоо;
5) мамлекеттик органдардын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ортосундагы ротациялоо.
• Депутаттык стаж мамлекеттик стажга эсептелеби?
– Ооба эсептелет. Депутаттык мѳѳнѳттѳгү жылдар эмгек стажы катары мамлекеттик да муниципалдык кызматта да эсептелет.
• Залогдогу жер участогун пайдаланууга болобу?
– ООба пайдаланууга укук бар. Сиз тескѳѳ укугунан гана ажыратыласыз.
• Депутаттык стаж мамлекеттик стажга эсептелеби?
– Ооба эсептелет. Депутаттык мѳѳнѳттѳгү жылдар эмгек стажы катары мамлекеттик да муниципалдык кызматта да эсептелет.
• Залогдогу жер участогун пайдаланууга болобу?
– ООба пайдаланууга укук бар. Сиз тескѳѳ укугунан гана ажыратыласыз.
• Айыл ѳкмѳтү үй бүлѳлүк конфликттерге кийлигишкенге укугу барбы?
– ООба. Учурдагы ченем укуктук актыларга ылайык, үй бүлѳлүк зомбулукту болтурбоо аракети жергиликтүү маанидеги маселелерге киргизилген.
• Биз грант жазганбыз, жергиликтүү бийлик- «кошумча салым бере албайбыз, Социалдык экономикалык ѳнүгүү планына гана киргизилген иш чаралар каржыланат» дешти ал мыйзамдуубу?
– Негизи мыйзамдарда (анын ичинде жаңы кабыл алынган бюджеттик кодексте) СЭѲ Планына киргизилиши шарттарган учурлар бар бирок андай шарттар бюджеттен сырткаркы инвестицияларды тартуга карата аныкталган эмес. Демек гранттык каражат тартууда Жергиликтүү кеңештин чечими менен каражат алууга болот.
• Мектептин имаратынын бош жаткан жерин арендага алууга болобу?
– Мектептин имараты муниципалдык менчик болгону менен мамлекеттик ыйгарылган функцияны аткарат, ошол себептүү билим берүү мекемелеринин бош жаткан бѳлмѳлѳрү билим берүүгѳ гана багытталган иш чаралар үчүн пайдаланылат (Б.а.
• Эгер мамлекет республикалык жана жергиликтүү бюджеттен каражат карап аткан болсо эмне үчүн мектеп, бала бакчалар ремонтко акча чогултушат?
– Мыйзамдар ж.б. ЧУАктылар ошондой эле Билим берүү министрлигинин кѳрсѳтмѳлѳрүнѳ ылайык мыйзамсыз акча чогултууга тыйуу салынган. Бирок бул жерде мыйзамсыз дегенге маани берүү керек. Эгерде билим берүү уюмунда ата энелер тарабынан атайын уюмдар түзүлүп, алар иш аракетиндеги айкындуулукту камсыздап иш алып барып жаткан болсо, ал мыйзамдуу делип эсептелиши мүмкүн. Экинчиден Сиздер айткан республикалык бюджеттен каржылоо Нормативдик каржылоо тууралу ченемге киргизилген. Анда бюджеттик каржылоо стандарты деген түшүнүк бар анда бир окуучуга (2016ж) 223 сом ремонтко каралган бирок каражаттын тартыштыгынан болжол менен 90-93 сом ѳлчѳмүндѳ каржыланууда. Окуучулары аз бирок мектептин кѳлѳмү чоң мектептерге бул каражат ѳтѳ аз. Демек, жергиликтүү бюджет жана ата энелер колдоосуна билим берүү уюмдары муктаж.
• Эмне үчүн жергиликтүү маанидеги маселер жана ыгарылган укук маселер деп бѳлүшѳт, анын баарын айыл ѳкмѳт аткарып атпайбы баары бир?
– КР конституциясында жана ага ылайык бардык мыйзам, ЧУ Актыларда Ар бир деңгээлдин ѳзүнүн ыйгарым укуктары жана анын каржылоо булактары кепилденгендиги айтылган бул себептүү АѲ негизги милдеттери бул жергиликтүү маанидеги маселелерди чечүү жана каржылоо ошону менен бирге ошол чектеги (Айыл аймагынын) мамалекеттик ыйгарым функцияларды мыйзамдарга ылайык жүзѳгѳ ашуруу.
Буга чейин айыл ѳкмѳттѳр стратегиялык пландарды түзүп, бекитип келгенбиз, эми социалдык экономикалык ѳнүгүү планы делип атат ошондо страт планыбыз жарабай калдыбы?
Учурдагы ченем укуктук актыларга ылайык, айыл аймагынын ѳнүгүүсүнѳ, социалдык муктаждыктарды чечүүгѳ багытталган перспективалык жана жумушчу пландары Социалдык –экономикалык ѳнүгүү планы делип аталган, бул себептүү Жергиликтүү ѳз алдынча башкаруу органдары документтердин аталыштарын мыйзамдарга ж.б ЧУ актыларга шайкештѳѳсү абзел.
Cуроо: Айыл окмот башчысын, аким кайсы учурларда моонотунон мурда кызматтан бошото алат?
Жооп:
1) жеке арызынын негизинде;
2) соттун айыптоочу өкүмү күчүнө киришинин негизинде;
3) ал сот тарабынан аракетке жөндөмсүз деп табылган учурда;
4) соттун өлдү, дайынсыз жок болду, ошондой эле өлгөн деп жарыялоо жөнүндө чечими мыйзамдуу күчүнө кирген учурда;
5) Кыргыз Республикасынын чегинен тышкары жактарга туруктуу жашоо үчүн чыгып кеткен учурда;
6) Кыргыз Республикасынын жарандыгынан чыккан, Кыргыз Республикасынын жарандыгын жоготкон же чет мамлекеттин жарандыгын алган учурда;
7) жылыш болбогон эмгекке жараксыздыгынын кесепетинен өзүнүн кызматтык милдеттерин аткарууга мүмкүнчүлүгү жок болгон учурда;
8) айыл кеңешинин депутаттарынын жалпы санынын үчтөн эки добушу менен ишенбестик билдирилген учурда;
9) тараптардын (тиешелүү мыйзамдын алынышы, мыйзамдарда каралган дагы башка жагдайлар) эрк-ниетине көз карандысыз болгон жагдайлар боюнча.
10. Айыл өкмөтүнүн башчысына айыл кеңеши тарабынан ишенбестик көрсөтүлгөн учурда аким 3 күндүн ичинде аны кызмат ордунан мөөнөтүнөн мурда бошотуу же болбосо баш тартуу жөнүндө жүйөлөштүрүлгөн чечимин расмий жиберүү менен айыл кеңешинин чечимине макулдук бербөө жөнүндө чечим кабыл алууга укуктуу.
11. Айыл өкмөтүнүн башчысына айыл кеңешинин депутаттары тарабынан кайра ишенбестик билдирилген учурда аким аны ээлеген кызматынан бошотот.
Суроо:
СПАнын жетекчиси жергиликтуу кенештин торагасы болуп турганда кредитке трактор алып, жергиликтуу бюджеттен кредитти толоо боюнча сессияда сунуштап, депутаттар колдоп, токтом кабыл алып коюшуптур. Бугунку кундо биз жергиликтуу бюджеттен акча каражатын толой алабызбы?
Жооп:
Жергиликтуу бюджеттин каражатын жергиликтуу маанидеги маселелерди чечууго жумшоо керек. СПАнын жетекчиси жергиликтуу кенештин торагасы болуп турганда мыйзамсыз токтом кабыл алышкан. Бул токтомду жокко чыгаруу керек.
Суроо:
Биздин айыл аймактагы больница капиталдык ремонтко муктаж, бирок айыл окмотунун балансында эмес. Айыл тургундары ремонт кылуубузду талап кылышууда. Жергиликтуу бюджеттен акча каражатын болуп ремонттой алабызбы?
Жооп:
Муниципалдык баланста болбогондуктан жергиликтуу бюджеттен каражат болуп ремонттоого мыйзам жол бербейт. Аймактык оорукана саламаттык сактоо министрлиги аркылуу ремонттолушу керек.
Cуроо:
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу мыйзамга озгортуулор кирдиби, жаны мыйзам кабыл алындыбы?
Жооп:
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу жаны мыйзам долбооруна озгортуулорду киргизуу менен бул мыйзамдын долбоору коомдук талкууга коюлуп, жогорку кенештин биринчи окуусунда каралып, кайра иштеп чыгууга жиберилген. Азырынча кабыл алына элек.
Суроо:
Айылдагы муниципалдык баня иштебей турат. Айылдын тургуну айыл окмотуно жеке менчикке сатууну сунуштаптыр. Айыл окмоту бул баняны иштете албастыгын, жана айыл тургундарынын макулдугу менен жергиликтуу кенешке баняны сатуу боюнча кайрылууда. Жергиликтуу кенеш баняны жеке менчикке сатуу боюнча макулдук берсек болобу?
Жооп:
Айыл окмот башчысы муниципалдык объектилерди менчиктештируу программасын иштеп чыгып жергиликтуу кенешке бекиттирип, ошол программанын негизинде иш алып барат.
Баняны жергиликтуу тургундардын макулдугу менен жана кенештин макулдугу менен аукцион жана конкурс аркылуу сатса болот.
1 суроо.
Жаны сунушталган , ЖОБ жонундогу мыйзам качан кучуно кирет , жана айыл окмот башчылары аким тарабынан дайындалабы?
Жооп;
Жаны мыйзамдын долбоору КР ЖКде биринчи окуудан отту. Алдыда дагы эки окуусу бар, андан кийин жалпы добуш берууго отот. Качан кабыл алынат жана мазмууну кандай болоору белгисиз. Эгерде, тилекке каршы, жергиликтуу бийликтин башчысын аким дайындайт деп кабыл алынып калса , айла жок баш ийип аткарууга туура келет.
2 суроо
Биздин аймакта жайгашкан чакан ишкана тологон салыктары башка аймакка кетип жатат, кандай кылып салыкты озубузго толотобуз?
Жооп;
Сиздердин аймакта ишкерлигин алып барган ишкана мекемелер салыктык учетко сиздердин районго турушу керек , ушул шарт камтылганда салыктык толомдор , казыналык аркылуу сиздердин эсебиниздерге тушот.
1 суроо.
Мен айыл окмот башчысы болуп жаны шайландым. Биздин айыл окмотубуздун балансында керекке жарабай калган айыл чарба шаймандары бар экен. Ошолорду кандай жол менен списания кылсам туура болот?
Жооп:
Жергиликтуу оз алдынча башкаруу жонундогу мыйзамдын талаптарына ылайык Муниципалдык менчик катары баланста турган мулкту приватташтыруу жана керектен чыгаруу иштери Жергиликтуу кенеш тарабынан бекитилип берилген программанын негизинде жузого ашырылат.
Мулктун азыркы убакыттагы баасын аныктоо учун козкарандысыз эксперт жалдашыныз керек.
2 суроо.
Вакант болгон муниципалдык кызмат ордуна жарыяланган конкурска катышууга талапкерлер чыкпады. Ишибиз чала болуп , коп нерсе жасалбай калып жатат. Эмне кылышыбыз керек?
Жооп:
Муниципалдык кызмат жонундогу мыйзамдын талаптарына ылайык , вакант болгон кызмат орунга кайрадан конкурс жарыяланат. Конкурстук тандоо откончо , мидет аткаруу , башка муниципалдык кызматкерге жуктолот.
Суроо: Жергиликтүү кеңештин төрагасына иш сапардык чыгымдарга жергиликтүү бюджеттен акча бөлүүгө болобу? Жоор : болот
Суроо: Келишимдин негизинде айыл өкмөттөрүнө юрист жалдоого болобу?
Жооп: Болот. Кыргыз Республикасынын Эмгек кодексинин 4 жана 8 -беренелерине ылайык, айыл өкмөтүндө иштегендер менен эмгек мамилелери (штаттык столдун сыртында) алар менен түзүлгөн эмгек келишиминин негизинде түзүлүүгө тийиш жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары тарабынан кабыл алынган эмгек нормаларын камтыган актыларды сактоого тийиш.
Суроо: Айыл өкмөтүнүн жер мамилелерин жөнгө салуу жагынан
компетенциялары кандай?
Жооп: Жер кодексинин 13 беренесине ылайык:
Жер мамилелерин жөнгө салуу чөйрөсүндө айыл өкмөтүнүн карамагына
тиешелүүлүгүнө жараша төмөнкүлөр жатат:
1) жер участогун менчикке берүү жана ушул Кодексте белгиленген
чектөөлөр менен пайдалануу;
2) жайыттарды пайдаланууга берүү жана аларды пайдалануунун тартибин
белгилөө;
3) жерге жайгаштырууну уюштуруу;
4) жердин пайдаланылышына жана корголушуна контролдук кылуу;
5) жер реформасын жүргүзүү;
6) ушул Кодексте каралган жер мамилелерин жөнгө салуу чөйрөсүндө
башка маселелерди чечүү
20.08.2021.
Вопрос: Выравнивающий грант по каким расчетам определяется?
Ответ: Есть порядок определения объемов выравнивающих трансфертов (В редакции постановления Правительства КР от 15 января 2018 года № 18) который утвержден Постановлением Правительства Кыргызской Республики от 16 июня 2011 года N 321
21.08.2021.
Вопрос: При получении бюджетная рассматривается обеспеченность местных бюджетов. Что такое обеспеченность местных бюджетов?
Ответ: Согласно закону бюджетная обеспеченность местных бюджетов – это объем доходов в расчете на одного жителя, который может быть получен местным бюджетом, исходя из уровня экономического развития соответствующей территории, с учетом различий в структуре населения, социально-экономических, климатических, географических и иных объективных факторов и условий, влияющих на стоимость предоставления бюджетных услуг в расчете на одного жителя.
21.08.2021.
Вопрос: При получении стимулирующего гранта рассматривается бюджетная обеспеченность местных бюджетов. Что такое обеспеченность местных бюджетов?
Ответ: Согласно закону бюджетная обеспеченность местных бюджетов – это объем доходов в расчете на одного жителя, который может быть получен местным бюджетом, исходя из уровня экономического развития соответствующей территории, с учетом различий в структуре населения, социально-экономических, климатических, географических и иных объективных факторов и условий, влияющих на стоимость предоставления бюджетных услуг в расчете на одного жителя.
27.08.2021.
Вопрос: На основе каких законов, положений можно готовить проекты финансирования стимулрующих грантов?
Ответ: Есть Положение об отборе и финансировании проектов за счет долевых (стимулирующих) грантов
(В редакции постановлений Правительства КР от 22 декабря 2015 года № 862, 3 марта 2017 года № 138)
Суроо: жергиликтуу кенеш Айыл окмот башчысына ишеним корсотпоого эмне негиз Боло алат?
Жооп: Жергиликтуу кенеш бекитип Берген программалар, аткарылчу иш чаралар ишке ашпай жаткан болсо, же кенеш алдында берилген отчёт жактырылбаса, жергиликтуу кенеш Айыл окмот башчысына ишеним корсотпоо чечимин кабыл ала алат. Бирок ал чечимди кенештин 3/2 болугу колдоосу зарыл.
Суроо: бюджеттин чыгаша болугундо тендер откоруунун жол жоболору кандай?
Жооп: эн алгач бюджет бекитилгенде каралган статьялардагы чыгашаларды маслекеттик сатып алуулар порталына жылдык планга киргизуу зарыл, ал план кварталдарга болунуп Жана да статьяларды туура тандоо зарыл. Откорулчу конкурска Айыл окмот башчынын буйругу менен конкурстук комиссия тузулот. Ал комиссия Бут критерийлерди, Жана тех спецификациясын аныкташы зарыл. Тендер бир канча методдон турат арасынан туура келген методду тандан порталга жарыялап, катышкан фирмалардын ичинен эн аз Берген сумманы биринчи карашат. Эгер берилген талапка жооп берсе анда ошол фирма менен келишим тузулот
Урматтуу катышуучулар! Менде мындай суроо. Айыл окмотунун имараты жайгашкан айылда айыл башчысы дайындалбайт деп атышат. ушул норма кайсыл ченемдик укуктук актыда корсотулгон.
А/О 2003-жылы реестр жургондо айыл чарба кооперативинин жерлерин баллансына откоруп алган. кооперативдин жерлерин кантип А\Онун балансынан болуп алсак болот.
Саламатсыздарбы? Шаарда бир иштетилбей турган жер бар экен. Ал жерди кантип мыйзамдаштырып алып иштетсем болот? Уруксат алып мыйзамдаштыруу учун кимдерге кайрылуум керек?
https://t.me/holostyaktntofficial2022
Игра в имитацию
Охотник на лис
Человек-паук Вдали от дома
Скажене Весiлля 2
Отрочество
Гонка
Капитан Филлипс
Хранитель времени
Филомена
Во все тяжкиеё
Рассказ Служанки
Вечер с Владимиром Соловьевым
Безумный Макс
Выживший
Гарри Поттер и Дары Смерти
На пятьдесят оттенков темнее
Главный герой
Аквамен
12 лет рабства
Гравитация
Последний богатырь 2
Саламатсызбы, мыйзам боюнча никенин уруксатын бир жылга кантип азайтса болот жана эмне документтер керек?
31 мандаттуу Айылдык кеңештин төрагасы кызматына депутат болуп шайланган мектеп директору талапкер боло алабы? (Мектеп ал айыл өкмөтүнө карабайт. Башка айыл өкмөтүнө карашту мектепте директор кызматында иштейт .